Boris Pasternak
BÁC SĨ ZHIVAGO
Dịch giả: Lê Khánh Trường
Phần XI
Đoàn quân ở rừng
1.
Zhivago bị du kích cầm tù đã hơn một năm. Cảnh mất tự do của chàng có
giới hạn rất không rõ ràng. Nơi giam cầm chàng không có tường rào bao
quanh. Chàng không hề bị canh chừng hay bị theo dõi. Đoàn quân du kích
luôn luôn đi chuyển. Zhivago theo họ đến khắp nơi. Quân du kích không hề
tách biệt, không hề ngăn cách với dân chúng. Họ lẫn vào với dân, trà trộn
trong dân, mỗi khi kéo qua các thôn xóm và thị trấn. Dường như cả sự độc
lập giam cầm ấy đều không hề có.
Bác sĩ vẫn được tự do, có điều là chàng chẳng biết cách tận dụng nó. Sự
phụ thuộc, sự cầm tù của chàng không khác gì những hình thức câu thúc
khác trong cuộc sống, những hình thức cũng thường vô hình, vô cảm và có
vẻ không thực, mà chỉ là ảo giác, hư cấu như thế. Mặc dù vắng bóng xiềng
xích, gông cùm và giám thi, song bác sĩ vẫn buộc phải phục vụ tình cảnh
mất tự do, dù bề ngoài có vẻ tưởng tượng, của mình.
Ba lần liều trốn đều bị bắt lại. Chàng không bị hình phạt gì cả, nhưng đúng
là đùa với lửa. Chàng đành từ bỏ ý định chạy trốn.
Chàng được lòng vị chỉ huy du kích là Liveri Miculisyn. Anh ta ưu đãi, cho
chàng ngủ chung lều và thích bầu bạn với chàng. Chàng vất vả chịu đựng
sự thân mật bị ép buộc này.
2.
Thời kỳ này quân du kích gần như liên tục dồn sang phía Đông. Đôi khi sự
chuyển dịch ấy là một bộ phận của kế hoạch tổng công kích nhằm quét
quân đội Konchak ra khỏi miền Tây Sibiri. Đôi khi, nếu bọn bạch vệ thọc
vào sau lưng quân du kích và định bao vây họ, thì cuộc di chuyển vẫn về
hướng Đông mang tính chất một cuộc rút lui. Trong một thời gian dài
Zhivago không hiểu gì về điều bí ẩn ấy.
