BÁC SĨ ZHIVAGO - Trang 363

thêm gì nữa với ông điều đó. Nhưng đó là một điều rất có ý nghĩa! Đúng là
một sự tiền định nào đấy buộc hai ông phải gặp nhau. Một ngày kia tôi sẽ
giải thích cho ông nghe, lúc ấy ông sẽ hết sức kinh ngạc. Nếu tôi không
lầm, thì Strelnikov đã gây cho ông một ấn tượng tốt hơn là xấu phải không?
- Vâng. Có lẽ vậy. Đáng lẽ ông ta phải làm cho tôi căm ghét mới đúng.
Chúng tôi đã đi ngang qua những nơi bị ông ta đàn áp và phá huỷ. Tôi
tưởng sẽ gặp một kẻ tàn sát binh lính hoặc một gã cuồng tín cách mạng chỉ
quen đàn áp mọi người, song tôi không thấy ông ta thuộc hai loại đó. Kể
cũng hay, khi ta gặp một người khác hẳn điều ta chờ đợi, khác hẳn với quan
niệm có sẵn của ta về họ. Một kẻ bị xếp vào loại nào đó, thế thì là hết, là bị
lên án với tư cách làm người rồi. Nếu người ta không thể liệt họ vào loại
nào, nếu họ không tiêu biểu, thì như thế chứng tỏ họ có được một nửa
những gì con người phải có. Họ được giải phóng khỏi bản thân mình, họ
đạt được một chút, dù chỉ là một chút, sự bất tử.
- Nghe nói ông ta không có chân trong Đảng.
- Vâng, tôi có cảm tưởng như vậy. Điều gì khiến ta cảm mến ông ta? Ấy là
số phận bi đát của ông ta. Tôi cho rằng ông ta sẽ bị chết thảm. Ông ta sẽ
phải chuộc những cái ác do mình gây ra. Những người cách mạng tự tiện
xử trí là rất đáng sợ, không phải vì họ là những kẻ hung ác, mà vì họ là thứ
máy móc nằm ngoài vòng kiểm soát, là những cỗ xe bị trật đường ray.
Strelnikov cũng điên cuồng như bọn kia, nhưng ông ta điên cuồng không
phải do mớ lý thuyết trong sách vở, mà là do những gì ông ta từng phải
nếm trải và gánh chịu. Tôi không rõ các uẩn khúc của ông ta, nhưng tôi tin
rằng ông ta có uẩn khúc. Sự liên minh của ông ta với những người
Bolsevich là ngẫu nhiên. Chừng nào ông ta còn cần cho họ, họ sẽ chịu đựng
ông ta và cho đi chung một đường. Nhưng ngay khi không cần đến ông ta
nữa, lập tức họ sẽ gạt bỏ và giày xéo ông ta không chút hối tiếc, như họ đã
xử nhiều chuyên gia quân sự trước ông ta.
- Ông tin như vậy ư?
- Chắc chắn sẽ như vậy.
- Ông ta không có cách gì thoát thân hay sao? Bỏ trốn chẳng hạn.
- Trốn đi đâu hở cô? Ngày xưa, dưới thời Sa Hoàng thì được. Còn thời nay