BÁC SĨ ZHIVAGO - Trang 491

lồng ghen lộn với kẻ thấp kém hơn, xa lạ hơn. Sự đua tranh với kẻ hơn anh
lại gợi cho anh có những cảm xúc khác hẳn. Nếu một người giống anh về
phương diện tinh thần và được anh quý mến lại yêu cùng một phụ nữ mà
anh yêu, thì chắc anh sẽ có tình thân ái ưu tư với người ấy, chứ quyết không
cảm thấy nặng nề khó chịu hoặc muốn tranh giành. Dĩ nhiên, anh sẽ không
thể chia sẻ với y, dù trong chốc lát, đối tượng say mê của anh. Song, hẳn là
anh sẽ rút lui với cảm giác đau khổ khác hẳn sự ghen tuông, với cảm giác
không đến nỗi bốc khói và khát máu. Cũng sẽ xảy ra đúng như thế, nếu anh
đụng độ với một nghệ sĩ tài giỏi hơn hẳn anh trong những công việc giống
như anh đang làm. Chắc anh sẽ từ bỏ những tìm tòi của mình, vì chúng chỉ
vụng về lặp lại những gì người kia đã thắng anh. Nhưng anh đã lạc đề. Anh
nghĩ, giả dụ em chả có điều gì phải phàn nàn và hối tiếc, thì anh lại không
yêu em mãnh liệt như thế này. Anh không yêu những người luôn luôn
đúng, những người chưa vấp ngã, lẩm lạc. Đức hạnh của họ chết cứng và
rất ít giá trị. Cái đẹp của cuộc sống không mở ra cho họ.
- Chính em muốn nói đến cái đẹp ấy. Em thiết nghĩ, muốn thấy được nó,
phải có trí tưởng tượng nguyên vẹn, và sự cảm thụ thanh tân. Song người ta
đã cướp mất của em đúng hai thứ ấy. Có lẽ em đã có lối nhìn đời riêng của
em, ví thử ngay từ bước đầu tiên em không nhìn thấy cuộc đời mang dấu
vết hèn hạ của kẻ khác. Nhưng không chỉ có vậy. Vì một kẻ tầm thường, vô
luân và tự mãn xâm nhập vào cuộc đời thiếu nữ của em, mà hỏng cả cuộc
hôn nhân sau đó của em với một con người siêu việt rất say mê em và cũng
được em hết mực yêu thương.
- Hượm đã. Về chồng em, em hãy kể sau. Anh đã bảo em rằng thường
thường anh chỉ ghen với những kẻ thấp kém hơn hoặc ngang hàng với anh.
Với chồng em, anh không ghen đâu. Nhưng còn kẻ kia?
- " Kẻ kia " nào?
- Cái kẻ phóng đãng đã làm hại đời em ấy. Hắn là ai vậy?
- Một luật sư khá nổi tiếng ở Moskva. Hắn là bạn của cha em, sau khi cha
em mất, hắn đã giúp đỡ mẹ em về phương diện vật chất trong lúc gia đình
em túng thiếu. Một kẻ độc thân, giàu có. Có lẽ việc em đang bôi nhọ hắn
thế này chứng tỏ em quá chú ý đến hắn và dành cho hắn một tầm mức quan