Chương 3. DỤNG NHÂN
Bạch Thái Bưởi thành công và thu hút được nhiều người tài về cùng
dựng nghiệp với mình vì hai lý do: ông là người rất biết cách đối đãi
và tin tưởng những cộng sự của mình; quan trọng hơn, Bạch Thái Bưởi có
một khát vọng khẳng định đẳng cấp của doanh nhân Việt Nam trong một
xã hội mà người Pháp cầm quyền, người Hoa làm giàu.
Với hai sợi dây ấy, Bạch Thái Bưởi đã phát hiện và kết nối được
nhiều giá trị tích cực xung quanh mình.
THẤT BẠI ĐẦU TIÊN
Sau khi tích lũy số vốn lớn, thông thường người ta chọn giải pháp an
toàn để giữ đồng vốn như tậu ruộng, mua nhà... cần gì phải nhọc tâm nặng
trí mà mưu tính việc khác nữa. Nhưng Bạch Thái Bưởi thì không. Ông cùng
người bạn vong niên là lão Thịnh bàn bạc hướng đầu tư mới. Ông rất tin
lão Thịnh, vì ngay từ cái thuở mới chân ướt chân ráo bước vào thương
trường, đi khai thác gỗ tà-vẹt thì đã có lão sát cánh. Chính lão thay mặt
ông quán xuyến nhân công, nghiệm thu thành phẩm. Nhiều người cứ
tưởng giữa ông và lão Thịnh có mối quan hệ ruột thịt. Nhưng không phải.
Lão tên thật là Nguyễn Văn Thịnh. Trong một lần về quê, gặp lại người
bạn cật ruột của bố mình thuở nhỏ, đang sống trong cảnh nghèo túng
cùng cực, ông đã cho vay cả trăm đồng bạc không lấy lãi. Chịu ơn này, lão
Thịnh xin được theo giúp ông để trả nợ. Được cái lão này chất phác, chịu
thương chịu khó, ăn cục nói hòn, không mồm mép tép nhảy, không nề hà
việc lớn việc nhỏ.
Sau khi bàn bạc, cả hai quyết định dốc hết vốn đi buôn ngô, nhằm
cung cấp cho một hãng thu mua của người Pháp tại Hải Phòng. Hợp đồng
đôi bên đã ký xong. Bấy giờ, có nhiều người buôn ngô xuất cảng và
“thắng đậm” trên thương trường. Nhưng than ôi, cái thói đời “thấy