Chuẩn bị đón tiếp Gorki: ông hẹn sang tháng bảy sẽ đến trại ở ba ngày. Tình
cảm của các trại viên đối với ông.
Báo cáo trước các nhà sư phạm của Ủy ban Giáo dục Ukren: Tsaikin phê
bình nghiêm khắc phương pháp giáo dục của Makarenkô. Ông cứng rắn trả
lời. Hội nghị bác bỏ ý kiến của ông. Ý quyết định của Makarenkô thanh
toán tập thể của trại, ông đưa đơn từ chức giám đốc trại Gorki và thu xếp
cho các trại viên cũ có công tác trong các nhà máy ở Khackôp. Tuy nhiên
ông được cái phần thưởng tinh thần quý giá thấy trại vẫn tiếp tục sống theo
nền nếp ông đã xây dựng.
Ngày hội lớn đón mừng Gorki. Quang cảnh của trại khi Gorki tới.
15. Chung cục
Bảy năm qua. Nhớ lại buổi tiễn chân Gorki ở sân nhà ga, cũng là buổi
Makarenkô giao cho Juôcbin tờ công lệnh thay ông quản đốc trại Gorki. Từ
đấy ông không trở lại Kujiajê nữa.
Điểm sơ qua những thành công trong bảy năm ấy của một số trại viên Gorki
cũ đã ra đời: những người mà tác giả gặp lại và những người bị mất hút.
Sự trưởng thành của công xã Dzecjinxki trong bảy năm đó. Năm 1931, xây
dựng nhà máy đầu tiên chế tạo đồ dùng điện. Thử chiếc máy mài FD-3 thứ
nhất; nỗi thất vọng thấy nó còn “tóe điện”. Tháo máy ra, tính toán, sửa chữa
rồi thử lại: kết quả vẫn thế. Nhưng Tima Ôđariuc nói chắc rằng máy của Mỹ
cũng tóe điện. Đem máy của Mỹ ở Mạc-tư-khoa đem về thử mới thấy là
Tima nói đúng. Cái ngày của kỹ thuật ấu trĩ đó cũng đã bị quên và kỹ sư
trưởng Gorbunôp đã từ lâu làm cho các máy khoét mài không “tóe điện”
nữa.
Năm 1932, một nhân viên Tsêka nảy ra ý kiến làm máy ảnh Laica. Thái độ
hoài nghi của các kỹ sư và nhà quang học. Sự kiên trì của các công xã viên
đã chiến thắng mọi khó khăn và sau cùng nhà máy F. E. D. của công xã sản
xuất đều những máy F.E.D. tinh xảo (máy Laica xô-viết).
