47. Một lời xin lỗi tồi còn tệ hơn là không xin lỗi
Một lời xin lỗi không thể chỉ là đỗ hay rớt. Tôi luôn nói với sinh viên:
Khi nói lời xin lỗi, nếu nó không đạt điểm A, thì chẳng có ý nghĩa gì cả.
Những lời xin lỗi miễn cưỡng hoặc thiếu chân thành thường còn tồi tệ
hơn là hoàn toàn không xin lỗi, bởi khi đó người nhận sẽ cảm thấy bị xúc
phạm. Nếu bạn đã làm điều sai trái trong ứng xử với người khác, thì nó
giống như có sự nhiễm độc trong mối quan hệ của bạn. Một lời xin lỗi tốt sẽ
giống như liều thuốc kháng sinh; còn một lời xin lỗi dở sẽ giống như xát
muối vào vết thương.
Làm việc trong các nhóm là điều cốt yếu đối với các lớp học của tôi, và
sự va chạm giữa các sinh viên là điều không thể tránh khỏi. Một số sinh
viên sẽ không phản ứng gì. Một số khác, do tự mãn mà thành coi thường
các bạn cùng nhóm. Tới giữa học kỳ, những lời xin lỗi luôn luôn là cần
thiết. Nếu sinh viên không làm điều đó, thì mọi thứ sẽ vượt khỏi tầm kiểm
soát. Do vậy tôi thường dành cho các lớp học của tôi một quy trình nhỏ về
những lời xin lỗi.
Tôi bắt đầu bằng việc mô tả hai loại xin lỗi dở:
1. “Tôi xin lỗi vì bạn cảm thẩy bị tổn thương do những việc tôi đã làm.”
(Ðó là một cố gắng để an ủi xúc cảm, nhưng hiển nhiên là bạn không muốn
đắp chút thuốc nào lên vết thương)
2. “Tôi xin lỗi về những gì tôi đã làm, nhưng bạn cũng phải xin lỗi tôi
về những gì bạn đã làm.” (Ðó không phải là đưa ra một lời xin lỗi. Đó là
yêu cầu một lời xin lỗi.)
Những lời xin lỗi đúng đắn bao gồm ba phần:
1. Điều tôi làm là sai.
2. Tôi cảm thấy tồi tệ vì đã làm tổn thương bạn.
