danh cũng vậy, nếu cụ không viết theo tiếng Việt là Y Pha Nho (nay ta gọi
là Tây Ban Nha), thì cụ viết theo tiếng Pháp như Londres, Olympe chứ
không viết theo tiếng Anh là London, Olympus; hoặc như trong một chú
thích, cụ bảo từ được dịch là biện chứng pháp là từ tiếng Pháp
dialectique
, chứ không phải là từ tiếng Anh là dialectic. Giữa bản Việt
dịch
và
bản
tiếng
Anh
mà
chúng
tôi
tải
từ
trang
http://learningresources.softarchive.net/the_lessons_of_history_will_durant
.295285.html
còn có một vài chỗ khác biệt nữa, như trong bài Tựa trong
bản Việt dịch không có câu tương ứng với câu cuối cùng trong bài Preface
trong bản tiếng Anh là: “Here, as so often in the past, we must gratefully
acknowledge the help and counsel given us by our daughter Ethel”
.
Ngược lại, trong bản tiếng Anh không có đoạn tương ứng với đoạn cuối của
chương XI trong bản Việt dịch, từ “Ngay triết gia Bergson năm 1936 cũng
viết” đến “Nếu vậy thì bi đát thật!”
Một điều nữa mà chúng tôi cũng chưa rõ là cuốn Bài học của lịch sử này
là do một mình cụ Nguyễn Hiến Lê dịch như được ghi trong bản in của
Nxb Tổng hợp TP. HCM, hay là cụ dịch chung với cụ Trần Lương Ngọc
như theo lời giới thiệu của Nxb Lá Bối in ở bìa sau cuốn Chiến Quốc sách
của nhà này. Chúng tôi rất tiếc là không có bản in cuốn Bài học của lịch sử
của nhà Lá Bối năm 1972, nên không biết bản đó có ghi tên cụ Trần Lương
Ngọc hay không, nhưng theo bạn Tuanz thì: “Nxb Xuân Thu (ở nước
ngoài) tái bản năm 1991 cũng ghi “Will và Ariel Durant, The Lessons of
History, Bài học của lịch sử, bản dịch của Nguyễn Hiến Lê và Trần Lương
Ngọc”.
Ebook Bài học của lịch sử đã được các bạn Quocdung, Okal, Dqskiu,
H2203, Chụt đánh máy, Nambun sửa lỗi, và Tovanhung chuyển sang ebook
và đăng trên TVE từ 29/09/2006.
Từ file Bài học của lịch sử có định dạng là.prc đó, bạn QuocSan chuyển
thành file.doc và chỉnh lại cách trình bày cho gọn nhẹ; rồi từ file.pdf The
Lessons of History, bạn QuocSan cũng chuyển thành file.doc và trình bày
