Ích Tắc, Trần Nhật Duật hay ít ra là Trần Quang Xưởng khuất lấp hơn. Cho
nên sử quan ghi giản dị: “Tháng 4, bọn Trần Di Ái đi sứ về nước.”
Tình thế đưa đến rủi ro cho Trần Di Ái lại là dịp cho một nhân vật
hoàng tộc khác chuyển hướng tâm ý, trở thành danh tướng muôn đời trong
sử sách. Sài Thung ngang ngược ở sứ quán, chỉ tiếp Trần Quốc Tuấn vì
tưởng ông là hoà thượng, nhưng trong lúc chủ tiếp chuyện thì lính của
Thung lại lấy mũi tên thọc vào đầu khách đến chảy máu. Kinh nghiệm bản
thân bị sứ giả giặc “lăng nhục triều đình… bắt nạt tể phụ” đó sao lại không
tác động đến lời Hịch tướng sĩ mắng mỏ “các ngươi ngồi nhìn chủ nhục mà
không biết lo, thân chịu quốc sỉ mà không biết thẹn…” để khiến Quốc Tuấn
phải quên thù gia đình mà nghĩ đến thù cá nhân, hợp với sự an toàn, tồn
vong của cả tông tộc? Tuy nhiên dù là phải chịu đựng quay quắt đến đâu
chăng nữa thì Trần cũng chỉ nằm trong tình thế đảo lộn của âm mưu chiến
lược lớn hơn từ sự kiện Mông Cổ làm chủ đất Trung Nguyên nhìn ra vùng
đại dương với thương thuyền nhộn nhịp từng tạo sự sang cả cho Nam Tống.
Vijaya trong mắt bão biển Đông: biến động
nhìn từ phương nam
Lịch sử Trung Hoa có nhà Tống thật là yếu ớt đến tội nghiệp, luôn
luôn bị uy hiếp từ phía sa mạc đến phải nộp cống, có rẻo thuộc địa phía
nam thoát được độc lập cũng phải vất vả chống đánh, mà chút đất chiếm
được cũng phải lần hồi trả lại. Thế nhưng Tống lại là triều đại có văn hoá
sáng rỡ với chứng tích ông vua nghệ sĩ chết trong lưu đày (Huy Tông.)
Thương nghiệp phát triển đến mức Tống có số lượng tiền đồng đúc thật
choáng ngợp chỉ riêng một niên hiệu, thật nhiều đến sinh ra bất tiện phải
phát minh hình thức tiền giấy thay thế, khiến cho Đại Việt nhận lãnh tiền
đồng dư thừa chạy qua, để vùi chôn trong đất vô số. Sự thịnh vượng đó,
