Thách thức từ bên ngoài của chính quyền thuộc
địa Đường
Đế quốc Đường to rộng nhưng không thấy có những cuộc chinh
phạt về phía nam như những triều đại về trước. Chỉ có dấu vết họ đương cự
mà thôi. Biên giới phía nam vẫn còn xê xích giữa vùng Hải Vân và Hoành
Sơn. Đường giữ được vùng Tuỳ chiếm đến nửa sau thế kỉ VIII thì vì bận
tâm với chiến cuộc ở Tây Vực nên phải bỏ đi để biên giới lại ra đến Hoành
Sơn. Có vẻ như đây là thời cường thịnh của các triều đại Chàm ở phía nam,
vùng Kauthara (Nha Trang) và Panduranga (Phan Rang), với những ông
vua lần đầu tiên được ghi trên bia ở Phan Rang, là “vua tối cao đã từng thừa
hưởng toàn bộ lãnh thổ Champa” hay trên bia năm 875 ở Đồng Dương
(Quảng Nam) ghi là có vị vua gốc phía nam, được suy cử làm “vua duy
nhất của đất nước… cai trị toàn bộ lãnh thổ Champa.” Thời kì này, sử
Trung Quốc chép việc đổi tên nước là Hoàn Vương (750) với kinh đô
Virapura đâu đó trong khoảng vùng Phan Rang ngày nay, theo với sự hưng
thịnh bắt đầu từ trước trong những vụ việc phát triển quyền lực như cùng
với Chân Lạp phụ giúp cho Mai Thúc Loan nổi dậy (722). Tên nước mới
do đó có thể đoán theo nghĩa chữ Hán, có vẻ phản ảnh về một thời hưng
thịnh trở lại (“hoàn”), tập trung thế lực trọn vẹn vào tay một chính quyền
mạnh của phần đất mà quan lại Bắc còn nhớ là cựu thuộc địa của mình.
Đó cũng là thời kì phát triển thương mại Đông Tây dưới quyền lực
của triều Đường đưa đến sự phồn thịnh lại của cảng Quảng Châu và do đó
cũng ảnh hưởng gián tiếp đến sự hưng thịnh của triều đại Sailendra ở Java.
Sử còn ghi việc năm 767, người Côn Lôn, Chà Bà (nghĩa là tập họp phát
xuất từ hải đảo) đến cướp phá Giao Châu bị đánh tan trên vùng hạ du châu
thổ. Bia Tháp Bà (Nha Trang) 774 ghi việc vua Satyavarman đánh đuổi
“bọn cướp từ biển tới” đốt phá “nhà ở” của thần, mang đi đầu thần (kosa)
và nhiều bảo vật. Đền thần được xây cất lại và năm 784 tạc tượng Yan Pu
