phải được thực hiện theo nguyên tắc ý thức hệ Nho Giáo mà là vướng víu
với lề lối “uống máu ăn thề” của thời bộ lạc xưa, dưới sự chứng kiến của
ông Thiên hạ minh chủ thần nơi núi Đồng Cổ âm u ở Thanh Hoá được đem
về Thăng Long trú trong miếu Thần Núi như Lê Tắc còn thấy (1285). Sự
kiện hội thề đồng thời cũng xảy ra với Suryavarman I (ở ngôi 1011-1050)
trên đất Angkor cho thấy tính chất Đông Nam Á ở hai vùng chịu ảnh hưởng
Hoa Ấn khác nhau.
Ý thức được mình là một tộc đoàn riêng biệt trên cấp cao xã hội nên
Lí Thái Tổ sau khi xây dựng nhà cửa (cung điện), củng cố thực lực nơi ở
mới thì làm tăng tiến giá trị dòng họ bằng cách sai lập “ngọc phả” (1026)
để ghi dấu dài hơi với thời gian, theo cung cách tông phả của người Hoa
Hạ. Trong gia đình lúc đầu đã thấy các danh xưng hoàng hậu, cung nữ chỉ
vợ và kẻ ăn người làm, nhưng qua thời gian thì có phân biệt được cấp bậc
trong cung, cũng quy định lối truyền ngôi để khỏi xảy ra tranh chấp như
loạn Tam Vương (1028). Tất nhiên là còn nhiều thế lực chi phối bên trong
nhưng ý thức tôn quân lâu dần cũng kềm giữ được các phe phái không
vọng động ngay cả khi thoáng có cơ hội cướp ngôi. Rõ rệt là sự kiện Tô
Hiến Thành giữ ngôi cho Cao Tông theo di chiếu (1175) nhưng cũng có thể
thấy ngay vào thời Lí Thường Kiệt nắm quyền (1073) lúc Nhân Tông còn
nhỏ. Tranh chấp trong triều giữa phái lớn và phái nhỏ (Thượng Dương và Ỷ
Lan) dẫn đến số lượng lớn phụ nữ bị giết còn phía đàn ông thì chỉ thấy ghi
một ông quan hờn giận (bị tống xuất?) bỏ đi nhưng rõ ràng là Lí Thường
Kiệt đã thắng lớn. Ông không phải hành động đơn độc. Dòng họ Quách gốc
của ông có người cầm quân, nắm chức cao trong triều (Thái sư Quách
Thịnh Ích/Dật đánh Nùng Trí Cao 1048, Thái uý Quách Kình Nhật chia
quyền với Lí Đạo Thành năm 1054), vậy mà muốn luồn lọt thêm, ông vẫn
phải chịu thiến làm thân phận tôi tớ. Tuy nhiên điều này lại là cản trở to lớn
không vượt qua được nếu muốn cướp chính quyền dù đã nắm toàn quân lực
trong tay một thời gian lâu dài. Chưa kể mặc cảm thua thiệt ngay tự bên
trong thân xác không khuyến khích sự tranh đoạt cuối cùng, một hoạn quan
