Chân Lạp gây ra cuộc chiến tranh xâm lược qua lại phối hợp kéo dài đến cả
trăm năm, chỉ kết thức khoảng năm 1220 khi Chân Lạp phải lo đối phó với
Xiêm lớn dậy phía tây. Trong cuộc chiến tranh “Trăm năm” đó, Chân Lạp
chiếm đất Chiêm (1145) hoặc cai trị trực tiếp, hoặc thông qua những phe
phái Chàm liên minh để phải chừa ra những vùng kháng cự khiến Chiêm
phục hưng được (1149), thu phục dần các vùng bị chiếm, đánh bại những
lực lượng phản kháng (ví dụ năm 1152 với Ung Minh Ta Diệp) rồi mở rộng
cương vực (chiếm Amaravati / Quảng Nam năm 1151, Panduranga 1160).
Họ tuy có cố gắng giữ hoà hiếu (gởi sứ bộ, kể cả gây tình thông gia hai
năm sau khi dẹp nội loạn 1154) nhưng sức tràn lấn, ví dụ với quân theo
“gió sóng” đến Ô, Lí năm 1166 không khỏi gây lo ngại cho Đại Việt. Thế là
lại có cuộc tấn công trả đũa của Tô Hiến Thành năm sau. Đã có lúc (1177),
thuỷ quân Chiêm Thành học được kĩ thuật tranh chiến tiến chiếm Angkor,
giết vua Chân Lạp, nhưng rốt cục gặp phải chiến bại năm 1181 để người
Khmer hãnh diện ghi chiến công của họ trên các bức phù điêu ở đền Bayon
và Banteay.
Chiến tranh và chiếm đóng qua lại khiến có những kiến trúc ảnh
hưởng của Khmer trên vùng Bình Định. Các tháp phần lớn đều xây trên đồi
hay trên các gò cao. Tháp Hưng Thạnh có dáng của Angkor Vat (thế kỉ
XII). Ba tháp Dương Long cũng chịu ảnh hưởng từ lối xếp thẳng hàng của
Angkor Vat, đồng thời có dáng Bayon của Angkor Thom trên mô hình kiến
trúc. Bức tượng Phật trên bệ rắn Naga tìm được ở tháp Bánh Ít mang phong
cách Bayon cuối thế kỉ XII. Thế rồi lại cũng thấy cả ảnh hưởng Đại Việt.
Chuyện thật cũng bình thường: Lí bắt người về xây tháp như Lê Tắc kể, sao
lại không có dân Đại Việt xây đền cho Chiêm? Trong biến động dài lâu, các
sự việc xoay quanh vùng Nghệ An như đất tranh chấp ảnh hưởng, hình như
đã tạo một sắc thái đặc biệt có tính đổi thay bất thường theo tình thế cho
nơi này khiến sử quan không phải bởi kì thị mà vẫn phải thốt ra những
nhận xét không mấy tốt đẹp.
Tuy nhiên Lí từ phần cuối của triều đại cũng không còn ở thế hãnh
diện nữa đối với vùng đất phương nam. Họ phải lo riêng cho sự tồn vong
