lệnh đánh Ai Lao. Chiếu kể tội moi chuyện cũ Lan Kham Deng “trở mặt”
hồi chống Minh, lại kể tiếp các sự kiện gần chứng tỏ Ai Lao đang trên đà
sung sức: (Vua Lào Sai Chakrap’at) “gọi Cao Hoàng (Thái Tổ) là em, gọi
Dụ miếu là cháu… sang cướp châu Lang Chánh, sang cướp phủ An Tây…
vườn tược Sầm Thượng, Sầm Hạ nó ăn lấn như tằm… Thuận Bình, Sao
Bôi do vậy rối ren, Lâm An, Quy Hợp bị chúng dày xéo, Thang Thượng,
Thang Hạ là biên ấp của ta nó cướp đoạt hoành hành, Đạo Luận, Đạo Xa
tên thổ tù của ta nó kêu gọi chứa chấp…” Cho dù chủ quyền các vùng biên
giới còn nằm trong tranh chấp không rành rẽ, nhưng những địa danh đưa ra
cũng cho thấy Ai Lao đã lấn sang vùng sông Đà, thượng lưu Thanh Nghệ,
lôi cuốn các lãnh chúa trong vùng nghiêng về phía họ. Quân chinh phạt đi
theo ba hướng trên các thung lũng mà hướng chính là ở giữa, tấn công Ai
Lao xuyên qua Bồn Man. Quân Việt chiếm Luông Pha Bang, tiến sát đến
biên giới Miến Điện, phía bắc đe dọa biên giới Vân Nam kinh động khiến
nhà Minh phải đưa thư sang trách hỏi. Lại vì mục đích đánh Ai Lao bỏ qua
Bồn Man trên đường tiến quân nên phải có thêm một toán quân khác tiếp
đánh Bồn Man để thanh toán mặt sau, giữ gìn an ninh cho quân phía trước.
Cống vật của một phe chiến bại: Po Yan Dari /
Bà Banh, Bà Đanh
Lí Thánh Tông đánh Chà Bàn mang về Thăng Long thần Bà Chúa
Xứ như một bằng cớ chiến thắng phải quỵ luỵ vì đã đặt vào vị trí chủ trì
đàn Viên Khâu, vốn xây cất để thờ Trời mà chưa có ông Thiên. Lê Thánh
Tông cũng đem tù binh về phân phát cho các tướng dưới tay, tuy từng
khinh miệt “Phật quỷ” nơi các “tháp chùa,” nhưng không ngờ lại mở rộng
thêm trên đất mình một thần linh thứ hạng của kẻ chiến bại, thần Po Yan
Dari, mà qua dạng hình thờ cúng Việt, phải dùng đến hai từ để thể hiện đủ
