đã phàn nàn hồi thế kỉ III, để làm điều kiện kết tập địa vực lớn, tạo sức
mạnh đối kháng với quyền lực bên ngoài?
Các nhà ngữ học Việt Nam ngày nay cho biết tiếng Việt thuộc dòng
Môn Khmer của ngôn ngữ Austro-asiatic / Nam Á. Họ đã dùng phương
pháp nghiên cứu riêng của ngành, không tuỳ thuộc vào các tài liệu lịch sử
thông thường, để cho biết cách đây 4000 năm, một nhánh chi phái của Mon
Khmer là proto Việt Chứt “đã từ vùng Thượng Lào và bắc Khu 4 cũ (Việt
Nam) do sự hấp dẫn của nền văn minh lúa nước phía bắc mà di dân ra vùng
vịnh Bắc Bộ ngày nay, hoà huyết với những cư dân nói tiếng Thái Kadai,
có lúc bằng con đường hoà bình, có lúc bằng con đường chiến tranh…
Tiếng nói mới mà đa số là từ Việt Chứt đã vận hành theo cơ chế mới Tày
Thái, giản hoá âm tiết và đi vào con đường đơn tiết hoá trở thành tiếng Việt
chung… và mở đầu quá trình thanh điệu hoá rồi lại tiếp xúc với tiếng Hán
thời Bắc thuộc…” (Nguyễn Ngọc San, 2003.)
Tuy chúng ta thấy có hơi dị ứng với con số 4000 năm quen thuộc và
cũng thắc mắc vì sao dân nói tiếng tiền – Việt Chứt lại áp đặt được tiếng
nói của mình trên đám dân nói tiếng Tày Thái ở vùng vịnh Bắc Bộ “quanh
Hà Nội (?)” nhưng cũng phải theo chuyên viên mà nhận rằng tiếng Việt
Chứt trên vùng đồng bằng phía bắc đã thành hình khoảng 2500, 2000 năm
cách ngày nay trước khi tiếp xúc với tiếng Hán của người cai trị vùng đất.
Tuy nhiên nhóm từ gộp “ngôn ngữ Việt Chứt” dễ làm cho ta nghĩ rằng đã
sẵn sàng có một thứ tiếng chung để cùng nghe, cùng hiểu được trong khi
chứng dẫn lịch sử thì lại không cho ta thấy điều đó như đã biết. Vậy thì chỉ
có thể hiểu rằng khi người Hán đến, đám dân địa phương đã có những từ,
ngữ từng địa vực khác nhau nhưng dùng trao đổi với nhau được vì đặt trên
một căn bản chung mà nhà khoa học ngày nay mang óc tổng hợp gọi là
ngôn ngữ Việt Chứt thôi. Tuy nhiên, chính trên căn bản chung ấy, với một
khung ngữ pháp chung, với những từ ngữ gần giống nhau, các tập đoàn có
thể học được tiếng nói của nhau dễ dàng để trao đổi với nhau. Giống như
người Anh học tiếng Pháp hay ngược lại. Muốn tìm chứng dẫn có vẻ xa rời
thời công kĩ nghệ hơn thì có thể nhìn vào lớp người Phi Châu dưới-xích-
