cười chua cay và băng giá. Ông biết rõ là người ta ghen tị với cuộc sống
đầy đủ, quá sung túc của ông. Bà bạn ông thốt lên:
- Ồ! Ông sẽ chẳng phải khổ sở đâu. Nhưng than ôi, không phải ai cũng
có được một tài sản như ông!
Charlie cau mày: ông cho rằng bà ta thiếu tế nhị.
- Ông sẽ đi đâu vậy? - giọng nói kia lại hỏi.
- Đi đến cái tệ xá của tôi ở Ciboure.
- Gần biên giới ấy à? - bà bạn nói, rõ ràng là không còn chừng mực gì
nữa.
Họ lạnh lùng chia tay nhau. Charlie lại quỳ xuống bên chiếc thùng đã
đầy một nửa, vuốt ve qua lớp rơm và giấy lụa những món đồ sứ của ông,
những chiếc chén Nam Kinh của ông, chiếc khay để bàn Wedgwood của
ông, những lọ hoa Sèvres của ông. Những thứ ấy, ông sẽ chỉ giã biệt chúng
khi giã biệt cuộc đời. Nhưng trái tim ông rỉ máu; ông sẽ không thể mang
theo được chiếc bàn đựng đồ trang điểm, một món đồ sứ Saxe, một hiện vật
bảo tàng, với chiếc gương được trang hoàng bằng những bông hồng đặt
trong phòng ngủ của ông. Cái đấy coi như đã mất không rồi! Ông lặng đi
một lát, ngồi xổm trên sàn nhà, chiếc kính một mắt lủng lẳng chạm đất ở
đầu sợi dây đeo màu đen. Ông cao lớn và đẫy đà; trên lớp da mỏng ở đầu
ông, những sợi tóc mềm mại được chải chuốt cực kỳ cẩn thận. Gương mặt
ông thường có một vẻ ngọt ngào giả tạo và đầy ngờ vực như vẻ mặt của
một con mèo già đang gầm gừ ở góc bếp lò. Sự mệt mỏi của ngày vừa qua
đã để lại dấu ấn rõ rệt trong ông và bộ quai hàm thả lỏng của ông đột nhiên
trễ xuống như quai hàm người chết. Bà ta đã nói cái gì nhỉ, cái mụ làm bộ
làm tịch qua điện thoại ấy? Bà ta nói bóng gió rằng ông muốn bỏ trốn khỏi
nước Pháp! Cái đồ ngu ngốc tội nghiệp! Bà ta tưởng đã làm ông mếch lòng,
làm ông phải xấu hổ! Nhưng chắc chắn là ông sẽ đi. Chỉ cần ông đến được
Hendaye, ông sẽ thu xếp để vượt qua biên giới. Ông sẽ ở lại Lisbon ít ngày
và rồi ông sẽ rời bỏ châu Âu gớm ghiếc, máu me ghê tởm. Ồng tưởng
tượng ra nó trong đầu, một cái xác chết đang thối rữa, thủng lỗ chỗ bởi
hàng ngàn vết thương. Ông run rẩy. Ông không được tạo ra cho nó. Ông
không được tạo ra cho cái thế giới này, cái thế giới sinh ra từ cái xác thối ấy
