BẢO ĐẠI, HAY LÀ NHỮNG NGÀY CUỐI CÙNG CỦA VƯƠNG QUỐC AN NAM - Trang 118

quyền của người Pháp. Hình như không biết gì đến hoạt động của những người
Pháp chống Nhật này và rất ít quan tâm đến cuộc chiến.
Cũng ngày hôm đó, ngày 9 tháng 3 năm 1945 bắt đầu từ buổi tối người Nhật
khởi sự truất quyền thống trị của Pháp. Một tiếng sét, một làn sóng tấn công
khiến dân chúng và quân đội thuộc địa sững sờ! Trong lịch sử người ta gọi đó là
đòn mồng 9 tháng 3 hay là cuộc đảo chính mồng 9 tháng 3. Nhật lật đổ Pháp,
độc chiếm Đông Dương. Tóm lại một đòn tàn nhẫn và công hiệu một cách ngạc
nhiên.
Tại Huế, những quân nhân Mặt Trời Mọc bắt đầu khởi sự bằng việc chiếm nhà
ga rồi khách sạn Morin ở đầu cầu Trường Tiền, một chiếc cầu sắt bắc qua sông
Hương thời đó gọi là cầu Clémenceau dùng để dân chúng người Pháp ở bên này
sông Hương sang được khu Đại Nội và kinh thành Huế. Người Nhật mặc
thường phục để tạo thế bất ngờ rồi chia nhau bao vây các doanh trại quân Pháp.
Các đơn vị lính Pháp đang chuẩn bị rút ra ngoài đều bị tiêu hao. Nhiều binh sĩ
đang đi chơi ngoài phốbất ngờ bị bắt hoặc bị giết.
Tại nhà Ngân hàng Đông Dương, lính Nhật giết người gác đêm, chiếm nhà
băng. Chỉ để lại hai lính Nhật để canh giữ toà nhà tượng trưng cho sức mạnh của
Cộng hoà Pháp.
Tuy nhiên quân Pháp cố lẻ tẻ chống lại. Nhiều trận giao chiến ác liệt và đẫm
máu diễn ra. Quân Nhật chết hai trăm bốn mươi bảy binh sĩ. Chiều hôm sau đơn
vị bảo vệ thành Huế hạ vũ khí đầu hàng. Đài phát thanh Sài Gòn qua lời kêu gọi
của nữ phát thanh viên người Pháp nghẹn ngào đọc lời kêu gọi người Pháp đầu
hàng.
Tàn binh quân đội bảo hộ đều bị bắt làm tù binh gần ở đồn Mang Cá, tại đây
năm 1885, quân của tướng De Courcy đã dùng để chống cự lực lượng triều đình
nổi dậy.
Khắp nơi trên toàn Đông Dương, quân đội Nhật giam giữ tù binh Pháp trong xà
lim và tập trung quản thúc kiều dân Pháp tại các trại hoặc các khu biệt cư.
Chỉ trong một đêm, người da trắng bị tiến công, bắn giết bằng đại liên, lưỡi lê
hoặc bị giam giữ. Những người Nhật khi mới đến diễu hành trên đường phố một
cách dễ thương, những trí thức người Nhật đã từng tổ chức chung những hoạt
động giao lưu văn hoá với tư sản thuộc địa đã bộc lộ một cách đáng ngạc nhiên
những hành động tàn bạo của họ. Theo thống kê của quân đội viễn chinh Pháp