BẢO ĐẠI, HAY LÀ NHỮNG NGÀY CUỐI CÙNG CỦA VƯƠNG QUỐC AN NAM - Trang 127

đi đày nhẹ nhàng dưới con mắt tò mò của dân chúng người Việt hốt hoảng trước
cách đối xử với các ông chủ cũ của họ.
Người Việt Nam hay người Nhật từ chính quốc đến, nắm giữ những vị trí của
người Pháp trước đây trong bộ máy chính quyền bảo hộ. Đó là trường hợp của
nhà Ngân hàng Đông Dương tại Huế do một giám đốc và phó giám đốc của
Ngân hàng Yokoyama Spishi điều hành. Dù sao các giao dịch ngân hàng không
có gì nhiều. Ngân hàng Đông Dương chỉ còn quan hệ với nước Nhật. Ngược lại
nó vẫn có quyền phát hành giấy bạc mà những chủ nhân mới ở Đông Dương
quan tâm trên hết.
Tại Huế, thường dân Pháp tị nạn về đây rất đông. Họ đổ xô tìm nhà ở tuỳ theo
túi tiền và quan hệ bạn bè. Rất đông, vài trăm gia đình, kèm theo trẻ em và hành
lý cồng kềnh, họ bỗng nhiên phải rơi vào hoàn cảnh tồi tệ của thời chiến.
Không bị coi là tù binh, những người Pháp thường dân đều phải dồn về các khu
vực riêng và không có quyền đi khỏi nơi đó. Người thì tràn vào các khách sạn,
người thì đến ở nhờ nhà bạn, trải đệm trong hành lang hay lối đi làm chỗ ở tạm.
Họ chen chúc nhau nhưng cuối cùng cũng thu xếp được chỗ ở chấp nhận được.
Mật độ dân số tăng nhanh, giữa người chung cảnh ngộ dễ dàng kết bạn với nhau
dù trước đây không hề quen biết nhau. Tất cả đều đi lại bằng đôi chân, bằng xe
đạp hoặc những chiếc ôtô hiếm hoi vì không đào đâu ra xăng chạy xe, và xăng
cũng khan hiếm như rượu vang. Đài thu thanh, súng, máy chữ, máy ảnh, ống
nhòm đều bị tịch thu.
Các cha cố dòng Cứu thế người Canada gốc Pháp cũng bị tạm giữ mặc dù nhà tu
của họ không ở trong khu biệt cư.
May mắn là bà vợ đại sứ Yokoyama lại là người Pháp và có thể nhờ cậy, bà ta
đã khoan hồng đôi chút với người Pháp. Họ được làm gì tuỳ ý miễn là không ra
khỏi chu vi dành cho họ. Cũng may là trong chu vi ấy đã hình thành nên một cái
chợ và lúc đầu có bán cả lương thực. Các nhà buôn được tự do mang hàng đến
bán...
Đa số gia nhân hầu hạ trong các gia đình Pháp kiều đều bỏ trốn. Dù không cãi
lộn, không có hành vi bạo lực không trộm cắp, những người Việt vẫn bỏ đi,
vắng bóng người Việt trên đường phố quang cảnh thành phố trở nên ủ rũ.
Ngày 15 tháng 3, các tờ cáo thị dán trên tường cho biết mọi sự đi lại trong khu
biệt cư đều bị cấm. Chỉ những ai có đeo băng tay do quân đội Nhật cấp mới