BẢO ĐẠI, HAY LÀ NHỮNG NGÀY CUỐI CÙNG CỦA VƯƠNG QUỐC AN NAM - Trang 144

Các đề nghị của Nhà vua đều được phái đoàn chính phủ chấp nhận đồng thời
phái đoàn cũng yêu cầu: Bảo Đại và gia đình Nhà vua rời khỏi hoàng cung sau
khi thoái vị, chỉ được đem theo tài sản đích thực là của riêng; những tài sản
trong hoàng cung sẽ do Uỷ ban nhân dân Trung Bộ làm biên bản vào bảo quản;
lăng tẩm, đền miếu là công trình của nhân dân xây dựng lên phải là tài sản
chung của Nhà nước, họ nhà Nguyễn được đến đây cúng bái tổ tiên, nhưng
không được nhận làm của riêng. Hai bên còn thoả thuận trước lúc lễ thoái vị
chính thức cử hành, thì cờ vàng của hoàng triều được kéo lên lần cuối cùng trên
kỳ đài, khi tuyên bố thoái vị xong sẽ hạ xuống và kéo cờ cách mạng lên. Phái
đoàn đề nghị được gặp Nhà vua vào lúc bốn giờ rưỡi chiều hôm sau, 29 tháng 8
(11).
Mấy hôm trước viên quan năm Nhật Bản chỉ huy lực lượng Nhật ở Huế đã ra
lệnh tăng cường phòng thủ hoàng thành, chăng thêm dây thép gai ở cầu Trường
Tiền và ở các cửa vào thành để bảo vệ an toàn cho hoàng gia. Bảo Đại lúc này
tin là tính mệnh đã được chính quyền cách mạng bảo đảm nên đã khước từ sự
bảo vệ của Nhật và ra lệnh dỡ bỏ hàng rào dây thép gai, mở rộng các cửa vào
Đại nội từ 7 giờ sáng đến 7 giờ tối hàng ngày như cũ. Để đảm bảo thi hành lệnh
của Nhà vua, ông còn viết thư gửi tới Bộ chỉ huy Nhật tại Huế.
Chiếc xe ôtô chở phái đoàn chính phủ đúng ngày giờ đã hẹn trước tiến thẳng
vào Tử cấm thành, đỗ trước thềm điện Kiến Trung. Các thành viên phái đoàn,
nhân dịp này, mặc những bộ quần áo đẹp nhất, thay cho quần áo mặc hồi ở
chiến khu không thích hợp trong lúc này.
Nhà vua hôm nay mặc chiếc áo chẽn màu xanh, đầu để trần, cùng với ông Phạm
Khắc Hòe tiếp phái đoàn.
Lúc đầu cả hai bên hơi lúng túng trong cách xưng hô. Họ đã chọn cách xưng hô
"Ngài", "Nhà vua" và "chúng tôi", để tránh cách xưng hô lỗi thời "hoàng
thượng", "trẫm"... Ông tỏ ý vui mừng được trao quyền bính cho chính phủ cách
mạng do Nguyễn Ái Quốc đứng đầu.
Ông cho biết ông muốn làm nhiều việc có ích cho dân nhưng đã bị người Pháp
ngăn trở. Trong buổi hội kiến, không có mặt Hoàng hậu Nam Phương, Bảo Đại
dường như cảm động một cách chân thành. Cuộc hội kiến rất ngắn, diễn ra chỉ
gần nửa giờ. Hai bên thoả thuận sẽ tổ chức lễ thoái vị long trọng vào bốn giờ
chiều hôm sau, 30 tháng 8. Mặc dù thái độ hoà giải với giọng nói ôn hoà, mềm