BẢO ĐẠI, HAY LÀ NHỮNG NGÀY CUỐI CÙNG CỦA VƯƠNG QUỐC AN NAM - Trang 145

mỏng tỏ rõ độ lượng khoan hồng của cách mạng nhưng Bảo Đại hơi thất vọng
không được tự tay trao quyền bính cho người đứng đầu chính phủ cách mạng.
Sau cuộc hội kiến với Bảo Đại, phái đoàn chính phủ về nghỉ tại Uỷ ban nhân
dân Trung Bộ đặt tại Toà Khâm sứ Trung Kỳ cũ. Qua đường dây liên lạc với
Cao Miên và Lào, phái đoàn thông báo tình hình cách mạng đã thành công ở
Việt Nam. Phái đoàn đã nghe báo cáo về toán biệt kích Lambda của Pháp gồm
sáu người từ Jesorre thuộc Bengale (Miến Điện nay là Myanmar) căn cứ của lực
lượng 136 của Bộ chỉ huy Đồng minh ở Đông Nam Á, nhảy xuống Hiền Sĩ cách
Huế hơn hai chục cây số, nhằm mục tiêu là tiến về Huế, liên lạc với các nhóm
người Pháp kháng chiến chống Nhật để tìm cách lập lại nền thống trị của Pháp
khi Nhật đã đầu hàng(12). Viên thiếu tá chỉ huy đội biệt kích Castelnat yêu cầu
được ra Hà Nội để liên lạc với đại diện Đồng minh nhất là với phái đoàn
Sainteny của Pháp vừa mới tới Hà Nội nhưng không được chấp nhận.
Chiều ngày 30 tháng 8 đông đảo các đoàn đại biểu sáu huyện trong tỉnh Thừa
Thiên và các tầng lớp nhân dân kinh thành Huế đã tụ tập trên bãi đất trống giữa
cửa Ngọ Môn và kỳ đài để dự lễ thoái vị của Bảo Đại, ông vua cuối cùng của
Triều đình phong kiến nhà Nguyễn. Số lượng người đến dự, theo tin loan báo
chính thức lên đến mười vạn người, nhưng không đông bằng cuộc míttinh một
tuần trước đó tại sân vận động Huế, ngày 23 tháng 8 tuyên bố thành lập chính
quyền cách mạng. Dù sao thì cũng là cuộc tụ tập đông nhất từ xưa đến nay trước
cửa Ngọ Môn.
Phái đoàn Chính phủ ngồi xe mui trần từ từ tiến qua cửa chính giữa Ngọ Môn,
xưa nay chỉ dành riêng cho Toàn quyền hay Nhà vua trong các nghi lễ chính
thức. Đoàn quân nhạc kèn đồng sáng loáng và một đơn vị giải phóng quân Việt
Minh, mặc quân phục chỉnh tề nhưng không mang cấp hiệu, lưỡi lê tuốt trần lập
hàng rào danh dự rất uy nghi, ngoài ra còn có lực lượng bảo an, cảnh sát trật tự,
lính cứu hoả hàng ngũ chỉnh tề. Hoàng thân Vĩnh Cẩn, em họ Bảo Đại, thay mặt
hoàng tộc cùng một số thượng thư, quan lại cũ của Triều đình và các quan khách
của chính quyền cách mạng ở địa phương cũng được mời lên lễ đài đặt trên lầu
Ngũ Phụng. Khác với các lễ tấn phong trước kia, bà Thái hậu Từ Cung và
Hoàng hậu Nam Phương đều không được mời dự. Bảo Long cùng với mẹ theo
dõi quang cảnh buổi lễ từ một góc cửa sổ trên điện Kiến Trung. Tâm trạng rối
bời, những cảm tưởng nặng nề xen lẫn lo âu sợ hãi, bà Hoàng hậu tưởng tượng