BẢO ĐẠI, HAY LÀ NHỮNG NGÀY CUỐI CÙNG CỦA VƯƠNG QUỐC AN NAM - Trang 167

đạo phái đoàn. Vì vậy Nghiêm Kế Tổ, người của Việt Nam Quốc dân đảng làm
trưởng đoàn. Đúng ngày lên đường, 16 tháng 3 năm 1946, Vĩnh Thuỵ nói với
Phạm Khắc Hòe cựu tổng lý văn phòng của ông: "Sau khi tôi lên đường đi
Trung Hoa, ông có thể vui lòng đi Huế một lần nữa mời bà Nam Phương đưa
các con ra Hà Nội không. Cụ Hồ cũng đã đồng ý với đề nghị này"(10).
Vậy là Vĩnh Thuỵ và Hồ Chí Minh chia tay nhau. Họ không gặp lại nhau nữa và
mỗi người ở một phe đối lập nhau trong cuộc chiến tranh Việt - Pháp sau này.
Nhưng thời gian đầu chính phủ Hồ Chí Minh vẫn có thái độ nương tay, cho đến
phút cuối cùng vẫn cố níu kéo một con người lầm lạc trở về với sự nghiệp chính
nghĩa. Ông Phạm Khắc Hòe kể lại sau ngày toàn quốc kháng chiến, Chủ tịch Hồ
chí Minh còn cử ông Phạm Ngọc Thạch đem tiền sang và vận động Bảo Đại về
nước tham gia kháng chiến với nhân dân. Nhưng ông khước từ. Sau này chính
ông Phạm Khắc Hòe còn được Hồ Chủ tịch cử đi Hongkong để vận động Bảo
Đại trở về nhưng sắp đi thì được tin Bảo Đại đã nhận lời về với Pháp nên ông
Hòe không đi nữa. Cũng theo nhà báo Tường Hữu, một nhân viên Việt Nam của
hãng thông tấn Pháp cho biết Chính phủ kháng chiến Hồ Chí Minh còn phái một
nhân viên cao cấp trong chính phủ tên là Hồ Đức Linh mang vàng và ngoạí tệ
sang cho Bảo Đại và thuyết phục ông về nước nhưng không thành công(11).

Chú thích:
(1) Nguyên văn câu tiếng Pháp: " Ça vaut bien le coup, alors?".
Xem Hồi ký của Phạm Khắc Hòe: "Từ Triều đình Huế đến chiến khu Việt Bắc",
Nhà xuất bản Thuận Hoá, 1987.
(2) Nói chuyện với ông Bảo Long tại Paris (Tác giả).
(3) Báo Quyết chiến, cơ quan ủng hộ chính quyền nhân dân cách mệnh, xuất
bản tại Thuận Hoá ngày 8 tháng 9 năm 1945.
(4) Báo Cứu Quốc ngày 15 tháng 9 năm 1945.
(5) Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hậu trong bài "Những điều còn ít biết về một người
thư ký đặc biệt của Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1946". Thông báo khoa học của
viện Bảo tàng cách mạng Việt nam, tháng 6-2005
(6) Võ Nguyên Giáp. Những năm tháng không thể nào quên, Nhà xuất bản Quân
đội nhân dân
(7) Báo Sự thật ngày 24 tháng 2 năm 1946. Xem thêm báo Cứu Quốc ngày 23