BẢO ĐẠI, HAY LÀ NHỮNG NGÀY CUỐI CÙNG CỦA VƯƠNG QUỐC AN NAM - Trang 170

(tức thành phố Huế) đã mở phiên toà xử Nguyễn Tiến Lãng, trước đây là thư ký
riêng của bà Nam Phương, cũng là con rể của Phạm Quỳnh, tuyên phạt tám năm
tù, tịch thu hai phần ba gia sản. Một hôm cậu con trai lớn của bà Nam Phương,
Bảo Long, gặp lại người thư ký riêng của cha mình bị cảnh sát vây quanh. Ông
ta gầy giơ xương, râu ria mọc dài, run lẩy bẩy. Ông ta đến xin lại ít tiền đã gửi
bà Hoàng hậu ngày trước để khi cần thì "trà thuốc" cho những người canh giữ
mình hay để mua thức ăn thêm... Đám trẻ thắc mắc ông này trước đây béo tốt
chững chạc mà nay trông thảm hại thế. Bà Nam Phương, không cười, giải thích
khéo: Có lẽ do hút thuốc lá nhiều quá... Một điều kỳ diệu xảy ra với ông Lãng là
ông chỉ bị giam một thời gian ngắn. Sau đó ông đi theo kháng chiến, được Việt
Minh sử dụng vào việc dạy tiếng Pháp và dịch thuật.
Còn nhiều người khác kém may mắn hơn, tại sao họ không kêu cứu với cố vấn
tối cao Vĩnh Thuỵ? Dù có kêu cứu bà Nam Phương thì với vị thế của bà lúc này
cũng khó có thể giúp đỡ được ai.
Còn với ông cố vấn, chưa chắc ông để ý đến chuyện này tuy có thể một vài tin
đồn về các vụ hành quyết đến tai ông. Ông bênh vực bạn bè và hình như nhờ đó
có một số người thoát khỏi tội chết (trong đó có Ngô Đình Diệm). Nhưng những
người đồng sự với ông cùng ngồi làm việc trên tầng gác Bắc Bộ phủ tức dinh
Chủ tịch chính phủ đặt tại toà Thống sứ cũ, không ai còn nhớ được ông cựu
hoàng có can thiệp giúp được ai không.
Hoàng gia đã rời khỏi hoàng thành để không bao giờ trở lại. Cả nhà bây giờ về ở
cung An Định, một ngôi nhà xây lớn nhưng kém tiện nghi ở gần khu dân cư của
thành phố Huế, trông như một cửa hàng bánh ngọt, một bề chạy dọc theo con
đường đi Đà Nẵng, một bề sát con sông hẹp gọi là sông An Cựu, thuyền đi lại
như mắc cửi. Chiếc thuyền rồng của Nhà vua neo đậu tại đây.
Dân nhà thuyền hễ trông thấy chiếc thuyền rồng neo ở đây là họ hiểu rằng Nhà
vua đang ở trong cung An Định nên chỉ dám nhìn xuống mặt nước chứ không
dám nhìn lên toà nhà để khỏi làm ô uế cung điện mùa hè của hoàng gia ở phía
bờ nam sông Hương trong khu phố người Âu đối diện với hoàng thành. Trước
toà nhà là mấy thước sân, giữa sân là hòn núi non bộ. Phía ngoài là chiếc cổng
xây bề thế có hoạ tiết trang trí bằng đá. Đằng sau toà nhà là con đường dài giữa
hai hồ nước ở hai bên. Cổng sau xây đơn giản, thanh thoát bù lại dáng vẻ nặng
nề của cung An Định. Hai bên sân sau còn có hai dãy nhà, kiến trúc đơn giản