BẢO ĐẠI, HAY LÀ NHỮNG NGÀY CUỐI CÙNG CỦA VƯƠNG QUỐC AN NAM - Trang 172

tiếp thu văn hoá phương Tây, thuộc gia đình có đạo gốc đến mấy đời. Không có
những cuộc cãi lộn om sòm mà chỉ là sự đối đầu ngầm trong cuộc chiến tranh
lạnh thường là về những chuyện lặt vặt như cách nuôi dạy con, cúng giỗ tổ tiên.
Bà Nam Phương không chịu được mùi hương. Thế nhưng trong Đại Nội, mỗi
cung điện đều có bàn thờ riêng, thờ tổ tiên, thờ thổ công, thổ địa như phần lớn
các gia đình Việt Nam khác.
Trong số gia nhân thị nữ theo các bà hoàng có Sử Lệ, một chị hầu phòng rất
mực trung thành, đã rút cả tiền để dành để giúp đỡ hoàng gia. Cũng như cựu
hoàng bà Nam Phương không có nhiều tiền để dành ngoài những đồ trang sức
đắt tiền do chồng bà cùng các bạn biếu tặng. Tuy đã giảm rất nhiều nhưng số gia
nhân đầy tớ theo hai bà về cung An Định cũng còn đến mười người.
Bà cựu hoàng Nam Phương và các con được tự do đi lại chỉ cần báo trước cho
ông chính trị viên đơn vị bộ đội được giao canh gác cung An Định cũng như bảo
đảm an toàn cho các thành viên hoàng gia mỗi khi cần đi ra ngoài phố. Dĩ nhiên
bà không chịu để người này nhìn soi mói vào cuộc sống của bà nhất là sau khi
có một số vụ hành quyết của toà án cách mạng gây nỗi kinh hoàng cho những ai
trước đây hay giao du với người Pháp.
Các linh mục và tu sĩ Công giáo cung cấp đều đặn tin tức cho bà, nhờ đó bà biết
rõ diễn biến của các sự kiện, và càng làm tăng thêm nỗi lo âu của bà. Bà hay nổi
nóng một cách vô cớ. Cộng với những lo lắng về chính trị bà còn sợ hãi những
cơn giận dữ của con trai bà. Bảo Long không phải là đứa trẻ dễ tính. Những
người thân thuộc rất sợ mỗi khi cậu bé nổi giận vô cớ hoặc chỉ vì những chuyện
không đâu như phải chờ đợi lâu mỗi khi đòi hỏi một điều gì đó. Bà hoàng với
mấy gia nhân còn lại không còn biết nhờ ai giúp thằng bé trở lại bình tĩnh. Bản
thân bà cũng trở nên nghiêm khắc hơn, kém kiên nhẫn và kém độ lượng hơn.
Tuy vậy, Bảo Long tỏ ra là một thiếu niên ngoan ngoãn. Ít có những ảnh chụp
nào mà không thấy mấy anh em quây quần bên nhau: Một đứa con trai mẫu
mực, chững chạc, biết suy nghĩ.
Cậu bé lại cắp sách đến trường. Nhưng không phải là trường cũ. Không còn
điều kiện lên tận Đà Lạt để đi học trường Công giáo như trước. Cũng không còn
gia sư trong nhà. Bây giờ là đi học trường công trong thành phố, đúng hơn là
trường Lycée cho con gái nhưng ở các lớp dưới, con trai con gái học chung. Cậu
ta vào học lớp tám theo chương trình trung học tương đương với lớp nhì tiểu