ông cho xây một trường đua ngựa.
Một đường đua thật sự đang hình thành, xung quanh có những con ngựa thuần
chủng đang gặm cỏ và một đội ngũ đông đảo những người chăm sóc ngựa, khác
biệt với cư dân thành phố. Chủ yếu đó là dân miền núi người Mnông đã cư trú ở
đây từ nhiều thế kỷ nay. Nhà vua chỉ đi theo con đường của những người thực
dân da trắng đã vạch sẵn từ trước nhằm biến cao nguyên thành nơi nghỉ được ưa
thích. Đà Lạt, có thể nói, là sự pha trộn kỳ quặc một thành phố nghỉ dưỡng hiện
đại với một thị trấn thời Trung cổ, hoàn toàn khác biệt với các vùng khác trong
nước. Xa đồng bằng, cách kinh đô Huế hàng trăm cây số, thành phố Đà Lạt
được khai sinh năm mươi năm trước đây do thiên tài Alexandre Yersin, giám
đốc đầu tiên của Viện Pasteur tại thành phố ven biển Nha Trang. Giữa nhiều
phát minh, trong đó có việc tìm ra vi khuẩn dịch hạch, nhà bác học Yersin đã tận
dụng những giây phút giải trí để đóng vai nhà thám hiểm. Ông đã tìm ra cao
nguyên này và vốn là người thông thạo. Ông đã kiểm nghiệm thấy không khí ở
đây trong lành và rất tốt cho sức khỏe, phục hồi sức lực cạn kiệt vì khí hậu xứ
An Nam cho những người Pháp. Họ đến đây rất đông để nghỉ ngơi và hưởng sự
yên tĩnh. Tại đây an ninh được bảo đảm, cảnh sát rất hiếm trái ngược với dân
nơi khác đến ở rất đông cùng con em họ học trong các trường học của thành
phố.
Xe ôtô của Nhà vua đỗ trước trường học Yersin, để hoàng đệ Vĩnh Cẩn, người
em họ của Bảo Đại xuơng còn ông đi tiếp vào rừng săn. Nhưng trước hết ông
ngắm nghía bộ sưu tập các súng săn của ông: các khẩu mauser, parabellum, hay
beretta. Ông bôi mỡ, tự mình chăm chút lau chùi giống như chăm sóc các xe ôtô
của ông. Đó là những đồ chơi chính quyền bảo hộ đã thưởng thêm cho ông.
Chiếc xe limousine đồ sộ, màu đen lại lăn bánh. Lần này có một chiếc xe nhẹ
hơn bám theo sau. Trên xe ngồi bên cạnh người lái có người coi khu săn bắn
làm nhiệm vụ dẫn đường. Tuy nhiên, Bảo Đại, hơn bất cứ ai, biết rõ những vùng
rộng lớn bao quanh Đà Lạt. Mới đi được khoảng chục cây số xe to dừng lại bên
vệ đường.
Chỉ còn chiếc xe nhẹ đi theo con đường mòn, giữa hàng thông đến một cánh
đồng cỏ. Người trông nom khu săn bắn chỉ một đàn bò đang gặm cỏ cách một
trăm mét.
Đó là những con bò rừng to lớn, sừng đen dài. Ba người lần theo đường mòn đi