nhắm mắt ngủ mới nghĩ đời mình sao lại cứ cắm cúi lên ruộng bậc thang.
Hết đời ư?
Khi thằng bé đưa thư sang tuổi mười lăm, ông ta nhìn nó kiểu như
nhìn tri kỷ. Ông giữ nó lại vào một đêm con suối dưới kia nước gầm gừ
chặn đường về bưu điện. Hai ông bà nhắc tới hai thằng con trai cầm súng đi
B dài. Rồi ông hé cho nó, thằng bé đưa thư, tí chút cuộc đời ông. Chả nói gì
nhiều. Cứ như ông tự ngẫm ngợi rồi nói với chính ông, người trong cuộc bị
đẩy lên sống giữa lưng chừng trời. Thời đó thành phố xanh ngắt vắng hoe,
ông là thợ may sống trong hẻm nhỏ. Ông giáo sư đến hàng ông nhờ may cái
áo vét theo kiểu Pháp, ông ấy bảo chuộng kiểu này. Ông giáo sư phong
cách nho nhã, thông kim bác cổ, nhưng trông buồn lắm. Đến may áo mà cứ
ngồi ở ghế nói chuyện Đông Tây. Thợ may như tôi chỉ biết ngồi đạp cái
máy may rồi lắng nghe khách nói. Ông ta kể chuyện những hiệu sách ông
hay la cà bên bờ sông Xen (Paris - Pháp) giờ đây ông xem như giấc mơ.
Vài ngày sau ông giáo sư lấy áo, tôi xem như khách bình thường. Nhưng
rồi tôi thấy có mấy người là lạ đến nhà ngó nghiêng. Rồi có cái giấy gọi của
"tiểu khu", vận động nhà tôi đi kinh tế mới. Ông giáo sư kia đang thất sủng.
Có chuyện rồi. Cả nhà tôi gồng gánh lên đây. Tôi bỏ nghề may. Thấy mình
như bị vạ vì cái nghề may, không ham nữa. Vợ chồng phát rẫy trồng cấy.
Làm ruộng bậc thang. Sống được vì ở đây có núi có rừng có hồ. Người ta
lại ấm áp với nhau không nghi ngại như người dưới kia xô bồ chen lấn.
Thằng bé đưa thư - là cha đấy - nghe ông nói thế thì biết thế. Lại cứ
mong đến ngày bò ruộng bậc thang đưa tờ Nhân Dân, tờ Văn Nghệ cho
ông. Những tờ báo khiến ông có sợi dây nối với dưới xuôi. Đêm mù mịt chỉ
có bếp lửa cháy trong góc nhà. Sương giá vùng núi đá vôi làm người ta
nhích vào gần lửa... Cha xem ông ta ăn ở xa cách, tĩnh tâm đón nhận hoàn
cảnh, lại thấy mình còn chưa đến nỗi nào... Con vẫn nghe đấy chứ. Khi nào
cha con mình về quê, dù chả còn ai nhưng để con được biết mùi vị quê nhà.
