BÃO TÁP CUNG ĐÌNH - Trang 245

cánh họ Trần. Chiêu Thánh tự biết, đó là do sự uất kết của vua cha, chứ tình
thế bây giờ khác lắm rồi. Làm sao mà đảo ngược được thế cờ. Vả lại, Thái
tôn ít lâu nay đã tự mình giữ lấy then máy quốc gia. Nhà vua đức độ, dân
chúng được hưởng ơn mưa móc, còn ai nghĩ đến vua cũ nữa. Ngay đến các
đại thần nhà Lý cũng quy phục nhà Trần, tỏ tài mẫn cán, một lòng một dạ
thờ vua mới. Thôi thì vua nào cũng được, triều nào cũng xong. Đối với đám
dân đen, họ không cần biết đến ai là người nắm giữ quyền hành. Cái mà họ
cần là non nước thái bình. Không có giặc giã. Không lụt lớn, cháy to. Tô
thuế giảm nhẹ. Lao dịch khoan thứ. Nhà nhà có bát ăn bát để. Khốn nỗi các
điều đó, khởi nghiệp nhà Trần đã lo liệu rồi. Và họ làm được. Sống bên nếp
chùa thanh tĩnh, sớm tối cầu việc phúc, Chiêu Thánh dần dần nhận ra được
sự thật đau lòng đó. Và nàng chấp nhận như là lẽ đời phải vậy. Bởi thế,
nàng không có gì ân hận, tủi buồn. Nàng an phận đến nỗi quên cả tấm thân
danh giá, mà lam lũ trong việc chăn tằm, ươm tơ. Dệt lấy lụa mà dùng. Cày
cuốc lấy lúa gạo mà ăn. Một thầy một tớ, sống cuộc đời đạm bạc, lấy câu
kinh, tiếng mõ làm lẽ sống cho mình. Bạn bầu với cây cỏ cho qua ngày
đoạn tháng. Thân không thế phát, nhưng tâm đã gửi trọn cửa từ bi. Ấy là
nói về phần Chiêu Thánh.
Còn Trịnh Huyền thì lại khác. Trịnh Huyền từ khi quan thừa chỉ bỏ kinh
thành ra đi, nàng như bị hụt hẫng, như mất hẳn chỗ dựa tinh thần. Đôi lúc
cũng âm thầm ngao ngán. Nàng phải nén dấu tình cảm xót xa đau để Chiêu
Thánh đỡ buồn. Hoặc những khi trời đổi gió, chuyển mùa, Trịnh Huyền lại
bồi hồi nhớ tới mẹ già. Thương mẹ thân góa bụa cô đơn, lại nghèo túng, lấy
ai săn sóc, phụng dưỡng khi nắng hạ, lúc rét đông. Có lúc soi bóng trong
gương nàng giật mình thấy nước do sạm mốc, và những vết rạn chân chim
nơi khóe mắt, tự xót thương cho thân phận hẩm hiu. Nhưng nàng không hé
một lời than, dường như nàng chấp nhận và đón đợi những gì cay đắng mà
số phận giành cho nàng.
Ấy vậy, nhưng mỗi khi nhớ về cô chủ của mình, Trịnh Huyền cảm thấy yên
phận. Bởi chưng, Chiêu Thánh thân lá ngọc cành vàng, mà kiên tâm chối
bỏ cảnh lầu son gác tía, kẻ hầu người hạ, xe kiệu vào ra, yến tiệc linh đình.
Dấn thân vào cảnh nông tang lam lũ. Chưa một lần nào nàng thấy cô chủ hé