BÃO TÁP CUNG ĐÌNH - Trang 41

tiền đồng. Mâm thứ năm gồm một trăm đĩnh bạc, hai chục nén vàng.
Sau khi xem xong lễ vật, Hoàng tiên sinh không hề lộ nét vui buồn trên sắc
mặt. Ông quay lại vái Trần Thủ Độ hai vái, gọi là đáp lễ. Trần Thủ Độ toan
cho gia nhân bê ra xe, chở đi. Nhưng tiên sinh đã kịp ngăn lại.
- Quan ông đối với tôi thật là ưu hậu. Một kẻ sĩ như tôi, không bằng cấp,
không chức tước, mà được một người thay mặt triều đình cư xử như một
bậc quốc sĩ. Tôi dù có lấy da ngựa bọc thây, cũng không trả được cái ơn tri
ngộ này. Lễ vật, coi như tôi đã nhận đủ, chỉ xin gửi lại quan ông số tiền
cùng vàng bạc kia vào kho của nhà nước, để chi dùng các việc khác. Tôi
biết, của cải đây là của riêng quan ông, nhưng tôi muốn được góp phần
mình vào công quỹ quốc gia, trong lúc ngân khố nhà nước đang cạn kiệt.
Cả cái mâm gấm vóc kia, cũng xin gởi lại quan ông. Không, tôi không dám
chê gấm vóc. Ở đời có ai không thích ăn ngon, mặc đẹp. Nhưng như người
xưa đã dạy: “Y phục xứng kỳ đức”. Có nghĩa rằng quần áo phải tương xứng
với đức độ mà con người đó có được. Quan ông đừng ép tôi phải nhận, cái
thứ mà tôi cũng như gia nhân tôi không có quyền được hưởng. Tôi hiểu,
luật pháp đều do nơi tay quan ông quyết định. Nhưng nên nhớ rằng, ta còn
đang sống dưới triều đại nhà Lý, phải tuân theo luật pháp nhà Lý. Từ năm
Canh thìn (1040), Lý Thái tôn đã ban hành luật: các quan từ ngũ phẩm trở
lên mới được mặc gấm, còn vóc từ tứ phẩm trở lên mới được mặc. Lại cái
màu tía kia, phải là các bậc từ tước hầu trở lên mới được mặc.
Nhìn gương mặt Trần Thủ Độ đanh lại, rõ ràng trong bụng ông ta đang suy
nghĩ một điều gì gay cấn. Tiên sinh lựa lời nói thêm:
- Trong buổi nhiễu nhương giao thời này, luật pháp cần phải nghiêm từ
người đứng đầu nhà nước trở đi, ngõ hầu mới khôi phục lại được kỷ cương,
lễ luật.
Đành phải nhượng bộ tiên sinh, nhưng Trần Thủ Độ hậm hực cho rằng
“bọn sĩ phu thuần là một lũ ngốc, đói rách mặc kệ, cứ khư khư giữ lấy cái
thứ đạo lý ương gàn”.
Dường như nhìn thấu cả gan ruột Trần Thủ Độ, một con người độc đoán
đến tàn bạo mà phải nhất nhất nhượng bộ, Hoàng tiên sinh ôn tồn nói:
- Nếu sớm nay, quan ông không có việc gì cần kíp lắm, tôi muốn được hầu