Hệ thống giáo dục của chúng ta còn có một khía cạnh khác đáng được
trân trọng - nó là trung tâm khả năng cạnh tranh của nước Mỹ. Từ khi
Lincoln ký Đạo luật Morrill và tạo ra các trường đại học và cao đẳng công
cộng địa phương, những nơi này luôn là các điểm nghiên cứu và phát triển
chính của cả nước. Chính ở đây, chúng ta đào tạo được những nhà cải cách
tương lai, với sư hỗ trợ quan trọng về cơ sở hạ tầng của chính quyền liên
bang - từ phòng thí nghiệm hóa học cho đến máy gia tốc hạt - và số tiền đầu
tư cho nghiên cứu có thể không đem lại kết quả ứng dụng sinh lợi ngay lập
tức, nhưng có thể cuối cùng sẽ tạo ra bước đột phá lớn trong khoa học.
Cả ở đây nữa, chính sách của chúng ta cũng đi sai đường. Tại lễ phát
bằng ở trường Đại học Northwestern năm 2006, tôi có nói chuyện với giáo
sư Robert Langer, giáo sư ngành Hóa ở Học viện công nghệ Massachusetts
và là một trong những nhà khoa học hàng đầu cả nước. Langer không phải
một vị giáo sư hàn lâm chỉ ở trên tháp ngà kiến thức - ông có hơn năm trăm
phát minh và nghiên cứu của ông đem lại kết quả trong mọi lĩnh vực, từ
miếng dán nicotine
[155]
đến phương pháp điều trị ung thư não. Trong khi
chờ đợi buổi lễ khai mạc, tôi hỏi ông về công việc hiện tại, và ông đề cập
đến nghiên cứu mô, một nghiên cứu hứa hẹn sẽ tạo ra những phương pháp
mới để đưa thuốc vào cơ thể người hiệu quả hơn. Nhớ lại những cuộc tranh
luận quanh vấn đề nghiên cứu tế bào gốc, tôi hỏi ông liệu những quy định
hạn chế họ tế bào gốc của chính phủ Bush có phải là chướng ngại lớn nhất
cản trở ông nghiên cứu xa hơn không. Ông lắc đầu.
"Có thêm họ tế bào đương nhiên sẽ tốt hơn", Langer trả lời, "nhưng vấn
đề thực sự là số tiền trợ cấp cho nghiên cứu của nhà nước đã bị cắt giảm
đáng kể". Ông giải thích rằng mười lăm năm trước, 20% đến 30% số đề tài
nghiên cứu đề xuất được liên bang tài trợ. Hiện nay con số này chỉ khoảng
10%. Đối với các nhà khoa học và nhà nghiên cứu, điều này có nghĩa là
phải dành nhiều thời gian để kiếm tiền hơn và ít thời gian để nghiên cứu đi.
Cũng có nghĩa là mỗi năm, ngày càng nhiều dự án nghiên cứu có tương lai
hứa hẹn bị từ bỏ - đặc biệt là những nghiên cứu rủi ro cao có thể đem lại kết
quả rất lớn.
