Tôi nghĩ về những gì Benjamin Franlin đã viết cho mẹ ông để giải thích
tại sao ông lại dành nhiều thời gian làm việc cho xã hội: "Con muốn người
ta nói về con là: “ông ta đã sống có ích” chứ không phải 'ông ta đã chết
trong giàu có' mẹ ạ".
Tôi nghĩ chính làm việc này làm tôi hài lòng - đó là giúp ích cho gia đình
và cho những người đã bỏ phiếu cho tôi và di sản tôi để lại sẽ khiến cho
cuộc sống con cháu chúng ta có nhiều hy vọng hơn. Đôi khi trong lúc làm
việc ở Washington, tôi cảm giác như mình đang đạt được mục tiêu đó. Lại
có những thời điểm khác dường như mục tiêu đó cứ xa dần, và mọi việc tôi
làm - những buổi điều trần, bài phát biểu. những cuộc họp báo và bài trình
bày quan điểm - chỉ là phù phiếm, vô dụng với mọi người.
Mỗi khi cảm thấy như vậy, tôi thích được chạy ở công viên Mall.
Tôi thường chạy ở đó vào chiều muộn, đặc biệt là mùa hạ và mùa thu,
lúc đó không khi Washington ấm áp và tĩnh lặng. Lá cây cũng gần như
không lay động. Khi bóng tối đổ xuống thì không còn nhiều người đi ngoài
đường - có lẽ chì có vài cặp nam nữ đang đi dạo, những người vô gia cư
ngồi trên ghế đang thu xếp lại vài món đồ. Hầu như lần nào tôi cũng dừng
lại ở Đài tưởng niệm Washington, cũng có vài lần tôi đi tiếp sang Đài tường
niệm Thế chiến thứ hai ngay bên kia đường rồi đi dọc hồ nước đến Đài
tưởng niệm Cựu chiến binh Chiến tranh Việt Nam, leo tiếp lên những bậc
thang lên Nhà tưởng niệm Lincoln.
Ban đêm, nơi này được chiếu sáng nhưng thường vắng lặng. Đứng giữa
những chiếc cột cẩm thạch, tôi đọc lại bài phát biểu Gettysburg và Diễn văn
nhậm chức lần thứ hai của Lincoln. Tôi nhìn xuống hồ nước, tưởng tượng
đám đông lặng đi nghe giọng nói hùng hồn của mục sư King, xa hơn là mái
Điện Capitol rực sáng lung linh.
Tôi nghĩ đến nước Mỹ và những người đã sáng lập nên đất nước.
