"Vâng. Tuy thế nhưng ngay từ khi chiến tranh bùng nổ, tôi đã nộp giấy
tờ xong rồi. Nhưng không còn có thi nữa. Lẽ ra chúng tôi thi vào tháng
Chạp, nhưng họ báo chúng tôi là cứ hoạch định bất cứ biểu đồ và tính toán
cũ nào có thể thực hiện được".
Zotov thật sự say mê trong câu chuyện những lời chàng nói ra lời nọ
lẫn sang cả lời kia, chàng có vẻ muốn nói hết thẩy mọi việc ra, nói cho hết,
nói cho hả.
"Hầu hết cả năm năm… Franco khởi đầu cuộc nổi dậy… Rồi họ đầu
hàng quân Áo… Tiệp Khắc… Rồi là khởi đầu Thế giới chiến tranh lần Thứ
hai… và trận chiến tranh Phần Lan nữa… Hitler tràn vào nước Pháp! Quân
phát xít tấn công Hy Lạp, rồi Nam Tư!... Như vậy ông thử tưởng tượng
xem chúng tôi được dễ dàng biết mấy trong việc tập trung sáng kiến vào
các máy dệt! Nhưng đấy cũng không phải là điều tôi muốn nói. Ngay sau
khi chúng tôi đoạt được mảnh bằng rồi, họ cử phần lớn chúng tôi vào học
lớp động cơ cơ khí hoá do Hàn lâm Viện Khoa học tổ chức. Nhưng họ
không nhận tôi vì mắt tôi kém – tôi cận thị nặng quá, ông thấy đấy. Vì thế
tôi mới đi vận động với các nhân vật nhà binh. Tôi được việc làm đầu tiên
vào năm 1937. Nhưng công việc của tôi là một người bảo lãnh hỏa xa cho
Trường Tiếp liệu Quân đội. Rồi với cái chức bảo lãnh hỏa xa ấy, tôi đi Mạc
Tư Khoa, việc làm đầu tiên của tôi là đến Bộ Quốc phòng. Tôi vận động
xin gặp được một ông Đại tá già, lúc tôi vào gặp ông ta thì ông ta đang vội
lắm, ông mở vội cặp giấy. Tôi nói với ông ta là tôi không muốn ở trong
ngành tiếp tế vì tôi là một kỹ sư. Ông ta lại bảo: "Được, tôi sẽ hỏi anh đúng
một câu hỏi thôi, nếu anh trả lời được đúng câu hỏi ấy thì anh chính là
người kỹ sư từ lâu tôi vẫn mong muốn. Nào, bây giờ anh trả lời cho tôi biết,
tay quay là cái gì?" Tôi mới trả lời rằng: "Một cái tay quay là một bộ phận
nối liền vào với trục chuyển ráp vào một sợi dây trân để…" Vừa mới đến
đấy, ông ta gạch bỏ Trường Tiếp liệu trên giấy thông hành của tôi, rồi viết
thay vào đấy chữ Trường Vận chuyển. Rồi ông đóng cặp giấy lại. Tôi mừng
rỡ quá? Nhưng khi tôi đến Trường Vận chuyển Quân đội thì họ lại không
