Bà tôi
Bữa ăn bà thường ngồi đầu nồi, lấy đũa cả đánh tơi cơm ra rồi xới. Bà
xới cho bà bát cơm trên, sau mới xới cho cả nhà và cho tôi. Khi ăn, bao giờ
bà cũng ăn sau. Mùa hè bà bảo là phải quạt một chút cho mát, mùa rét thì bà
bảo bà phải nghỉ một tí cho đỡ mệt rồi bà mới ăn. Bà ăn rất ít, thường thì
chỉ hai lưng, một lưng cơm, một miếng cháy. Trong lúc ăn, bà hay để ý đến
tôi, nếu tôi có vẻ thích ăn món gì thì bà lại ít ăn món ấy. Có khi bà cần chan
một ít nước dưa hoặc ăn với một vài quả cà pháo là xong bữa.
Lại còn chỗ nằm của bà thì rất đơn giản: một miếng ván hay một cái
chõng nhỏ cũng đủ để bà ngủ ngon (mặc dù bà rất tỉnh ngủ).
Suốt những năm thơ ấu, tôi thường ngủ cạnh bà. Tôi còn nhớ là bà nằm
rất ít chỗ, có khi bà chỉ nằm nghiêng suốt đêm bên lề cái phản hẹp, còn tôi
thì vùng vẫy xoay xở gần hết cả phản. Khi ấy tôi cũng không hiểu là do bà
tôi bé nhỏ hay là bà quen nằm hẹp như vậy.
Bố mẹ tôi đi làm cả ngày, chỉ có bữa ăn, sáng sớm và chiều tối là đầy đủ
cả gia đình. Trong bữa ăn, mẹ tôi thường trao đổi với bà về giá cả chợ búa,
còn bố tôi thì thỉnh thoảng kể chuyện về cơ quan của bố tôi v.v… Hàng
ngày chỉ có tôi và bà tôi là ở gần nhau và hay chuyện trò với nhau nhiều
nhất. Tôi đi học một buổi, về lại quanh quẩn nhặt rau, lấy muối giúp bà, xâu
kim cho bà vá quần áo. Khi ngồi khâu, bà hay kể cho tôi nghe bao nhiêu là
truyện: Truyện Kiều, truyện Nhị Độ Mai… những truyện vần, bà thường
thuộc từ đầu đến cuối. Có lúc bà lại kể chuyện về bố tôi, hồi bố tôi còn bé
hay đau ốm như thế nào, bà đã phải nuôi bố tôi vất vả như thế nào v.v… Bà
kể đi kể lại những chuyện như vậy làm tôi cũng thuộc làu đến nỗi nếu như
bà kể câu trước là tôi có thể tiếp câu sau được.
Mấy lần bố tôi bắt gặp bà đang kể chuyện cho tôi nghe, bố tôi nhăn nhó
gắt bà: “Bà chỉ lẩm cẩm”. Bà tôi mỉm cười và thôi không nói nữa.
Có hôm tôi nghe thấy bố tôi phàn nàn với mẹ tôi là: “Bà độ này lẩm cẩm
quá, nói nhiều mà lại hay quên!”. Mẹ tôi công nhận: “Đúng đấy, ai lại hôm
