giáo đường, đêm tối chứa đựng cả châu Mỹ. Ông không thấy ngạc nhiên vì
cảm giác lớn lao cao cả đó: bầu trời Santiago ở Chile, một bầu trời xa lạ,
nhưng một khi con tàu thư lên đường về hướng Santiago ở Chile, từ đầu
này đến đầu kia tuyến bay, con người sống chung dưới cùng một mái vòm
sâu thẳm. Con tàu thư kia, vào lúc ngày mọi người đón đợi tiếng nó trong
các ống nghe vô tuyến điện, ngư dân Patagonie đang thấy nó bật sáng các
ngọn đèn hiệu. Nỗi lo âu kia của một con tàu đang bay khi nó đè nặng lên
Rivière thì cũng đè nặng lên các kinh thành và các tỉnh với tiếng động cơ
nổ rền.
Sung sướng vì cái đêm khá thanh thản kia, ông hồi tưởng đến những đêm
nhộn nhạo khi ông tưởng như con tàu bị ngập sâu nguy hiểm và khó lòng
cứu nổi. Từ trạm vô tuyến điện Boenos – Aires, mọi người theo dõi tiếng
nó than vãn xen lẫn tiếng những cơn dông lao xao. Dưới cái vỏ quặng câm
đặc đó, tiếng vang của sóng âm nhạc mất hút đi. Xiết bao thảm thiết chứa
đựng trong tiếng ca nhỏ bé của con tàu thư mắt không thấy gì vẫn lao vùn
vụt về phía trước tới những trở ngại của đêm tối!
Rivière cho rằng vào một đêm phải canh chờ tàu thư, vị trí của viên
thanh tra là ở văn phòng.
- Gọi Robineau lại đây cho tôi.
Robineau đang sắp sửa biến được một phi công thành bạn mình. Ở khách
sạn, ông đã mở tung va li ra trước mặt: trong va li có đủ thứ vặt vãnh khiến
cho các viên thanh tra gần gũi với tất cả mọi người; vài chiếc sơ mi không
biết chọn, bộ đồ trang điểm cá nhân, và một tấm hình đàn bà gầy gò được
ông thanh tra treo tường. Bằng cách đó ông nhũn nhặn xưng tội với Pellerin
về các nhu cầu, những tình cảm thiết tha, và những điều nuối tiếc. Khi ông
xếp giăng hàng các vật báu ra theo một trật tự thảm hại, ông cũng phơi bày
cảnh khốn cùng ra trước mắt người lái máy bay. Một mụn ghẻ dị ứng trong
tâm hồn. Ông trưng ra cái nhà tù giam nhốt mình.
Nhưng với Robineau, cũng như với mọi người, vẫn còn chút ánh sáng.
Ông tỏ ra vô cùng dịu dàng khi lôi từ đáy va li ra một cái túi con con được
