Sau đó, khi thấy mình sắp bị một cơn yếu đuối:
“Để được người khác yêu mình, chỉ cần vỗ về. Mình thì không vỗ về,
hoặc mình che giấu cái đó đi. Tuy vậy ta những muốn quanh ta là tình bạn
và sự hiền dịu mang tính người. Một viên thầy thuốc khi hành nghề bắt gặp
được những điều đó. Nhưng ta lại chỉ phục vụ biến cố. Ta phải rèn luyện
con người để họ phục vụ các biến cố. Hàng ngày khi chiều tối, ngồi trong
văn phòng trước các tờ lộ trình, sao mà ta cảm nhận rõ ràng cái quy luật tối
om ấy đến thế. Nếu ta tự buông thả, nếu ta bỏ mặc các biến cố sắp đặt kỹ
càng được buông trôi thả lỏng, khi ấy các tai họa sẽ nảy sinh, bí ẩn. Tựa hồ
như riêng ý chí của ta đủ sức ngăn máy bay khỏi vỡ tan trên đường bay,
hoặc làm cho cơn bão không kìm chậm được con tàu đang tiến bước. Đôi
khi ta ngạc nghiên trước quyền lực của mình”.
Ông lại ngẫm nghĩ:
“Điều đó có lẽ cũng rõ ràng dễ hiểu. Nó giống cuộc đấu tranh muôn đời
của người làm vườn trên thảm cỏ. Sức nặng của bàn tay trần ép cánh rừng
nguyên thủy lúc nào cũng được đất hẩu đẩy ngoi lên phải chúi sâu vào lòng
đất”.
Ông nghĩ tới người phi công.
“Ta đã cứu hắn khỏi nỗi sợ hãi. Ta không đánh vào con người ấy, mà qua
đó hắn ta đánh vào cái sức chống đỡ làm con người bị tê liệt khi gặp điều
chưa biết. Nếu ta lắng nghe hắn biện hộ, nếu ta thương hại hắn, nếu ta coi
cuộc phiêu lưu của hắn là quan trọng, hắn sẽ ngỡ rằng hắn từ xứ sở huyền
bí mới trở về, và điều con người sợ hãi chính là cái huyền bí. Cần phải cho
con người xuống giếng sâu ấy rồi ngoi lên và nói rằng họ chẳng bắt gặp
điều gì hết. Cần phải cho con người ấy đi vào tận sâu thẳm, tận đen đặc
bóng đêm, thâm chí trong tay không có cả ngọn đen thợ mỏ bé xíu chỉ đủ
soi đôi tay hoặc cánh máy bay, mà chỉ dùng đôi vai trần hích đẩy vào cái vô
định”.
Tuy nhiên, trong cuộc đấu tranh, một tình thân hữu thầm lặng từ sâu
trong lòng họ đã gắn bó Rivière với các phi công. Đó là những con người
