2. Hành trình ra ánh sáng
Cuối năm 2014, một nguồn tin mật lấy tên John Doe (một cái tên
người ta thường lấy khi muốn giấu danh tính thật) đã liên hệ với nhà
báo điều tra Bastian Obermayer của tờ Süddeutsche Zeitung (Đức).
“John Doe: Xin chào, đây là John Doe. Anh có quan tâm tới dữ liệu
không? Tôi rất vui lòng chia sẻ.
Nhà báo Obermayer: Chúng tôi rất quan tâm.
John Doe: Có vài điều kiện. Mạng sống của tôi đang gặp nguy. Chúng ta
sẽ chỉ trò chuyện về các tài liệu mã hóa. Không bao giờ gặp.
Nhà báo Obermayer: Tại sao anh làm điều này?
John Doe: Tôi muốn đưa những tội ác này ra công chúng
Nhà báo Obermayer: Chúng ta đang nói về bao nhiêu dữ liệu?
John Doe: Nhiều hơn bất kỳ thứ gì anh từng thấy.
Vài tháng sau đó, John Doe đã chuyển khoảng 11,5 triệu tài liệu ước tính
2,6 terabyte dữ liệu cho nhà báo Obermayer. Đúng như lời John Doe hứa
hẹn, nhà báo Obermayer chưa từng thấy một lượng tài liệu rò rỉ nào lớn đến
thế. Dữ liệu nói trên cho người xem một cái nhìn hiếm hoi vào một thế giới
chỉ có thể tồn tại trong bóng tối. Người ta có thể thấy trong đó một ngành
kinh doanh toàn cầu mà các ngân hàng lớn, công ty luật và công ty quản lý
tài sản bí mật quản lý bất động sản của giới nhà giàu và nổi tiếng toàn thế
giới.
Tờ Süddeutsche Zeitung đã quyết định hợp tác với Hội Nhà báo Điều tra
Quốc tế (ICIJ) để phân tích dữ liệu. ICIJ đã điều phối quá trình nghiên cứu
các dự án trước đó mà tờ Süddeutsche Zeitung từng tham gia, trong số đó
có các vụ rò rỉ như Offshore Leaks, Lux Leaks, và Swiss Leaks. Hồ sơ
Panama là vụ hợp tác quốc tế lớn nhất từng có. Trong suốt 12 tháng,
khoảng 400 nhà báo thuộc hơn 100 cơ quan báo chí, truyền thông ở hơn 80
quốc gia đã tham gia nghiên cứu tài liệu. Họ gồm các nhóm từ báo The
Guardian và BBC của Anh, Le Monde của Pháp, La Nacion ở Argentina.
