Phạm Duy Nghĩa
Có những tình huống tựa như sắp đặt, lại có những chi tiết như tả nhầm
phải cái thời man rợ. Vậy mà vẫn sinh động, tự nhiên. Tự nhiên như chính
nỗi khát khao đến hồi man dại của con người. Có ai ngờ những khái niệm
“đạo đức”, “chung thuỷ”... đôi khi lại trở thành... dã man. Tiếc rằng cái
kết chưa được “đắt” cho lắm. Lãng mạn mà làm gì... giá như...
T
ừ ngày lên Kin Chu Phìn, Thuận luôn có cảm giác sống trong một
thế giới bưng bít, biệt lập. Căn nhà lợp tranh bé nhỏ của chị nép mình cạnh
rừng vầu. Gian ngủ liền vách với lớp học. Những đêm xuân, Thuận nằm
nghe tiếng dúi gặm măng gồn gột sau nhà. Quanh năm, sương mù vón lại
trên núi Rú. Ngọn núi xám ngắt tỏa khí lạnh buốt, nhô ra bức thành đá sứt
sẹo, lởm chởm, phủ cây dại bùng nhùng. Lâu lâu, từ núi vọng về một âm
thanh đục ngầu của đá lở. Gió rít lục ục trong rừng vầu đắng, rừng nứa ngộ,
nghe như nghẽn lại trong tầng lá rầm rì. Những buổi chiều vào rừng nhặt
củi, Thuận thấy loi nhoi trong sương một đôi bóng áo chàm. Các cô bé
người Dao lúi húi chặt cây khô, cắt cỏ ngựa. Tí tuổi đầu mà chiếc lù cở sau
lưng chất đầy những khúc củi to gộc, dài gấp đôi thân người. Trên lối về
thôn, trong ánh tà xanh lam nhập nhoạng, các cô bé lầm lũi bước. Những
khuôn mặt nhem nhuốc lúc nào cũng buồn… Thuận từ trường chính lên dạy
chữ cho trẻ em người Dao ở phân hiệu này đã ba năm. Được tắm táp bằng
mây gió vùng cao, da thịt không còn tươi mởn nưã nhưng chị đang ở độ
chín mọng, tràn trề của người đàn bà bước vào thời kỳ sung mãn. "Người gì
mà mồ hôi tiết ra ngọt như nước trái vả. Nhìn vào thấy toàn những múi,
những khe, gợi cho người ta những ý nghĩ không tiện nói" - hiệu trưởng
Tiến, kém Thuận hai tuổi, một tay tợn mồm lại ưa bông phèng nói vậy. Ba
năm sống cô độc ở Kin Chu Phìn, Thuận đã thấm thía nỗi sợ, nỗi buồn của
người giáo viên cắm bản. Những lần vận động trẻ đến lớp, chị chống gậy đi
trong mưa gió, sương mù, ngã dúi mặt xuống bùn lầy nhầy phân ngựa. Có
dạo mưa lũ, con suối ngoài thôn mênh mông trắng nước, không xuống chợ
mua gạo và cá khô được, chị phải bẫy chuột nướng ăn suốt một tuần. Đêm
ngủ, có con rắn xanh lét bò vào nhà tránh mưa, trườn qua ngực chị. Chờ nó
