màng sâu xa thành thử ông không thể nhìn thấy chúng tôi và không phải
chào chúng tôi. Mặt ông vẫn giữ vẻ chất phác bên trên tấm áo khoác mềm và
thẳng, nó có vẻ cảm thấy mình lạc lõng ngoài ý muốn giữa một sự xa hoa nó
vốn căm ghét. Và một dải cà vạt mềm lấm chấm được gió trên quảng trường
phe phảy, tiếp tục phơ phất trên Legrandin như lá cờ của sự cách ly kiêu
hãnh và của tính độc lập cao thượng nơi ông. Lúc về đến nhà, mẹ chợt nhận
ra chúng tôi đã quên lấy bánh ngọt saint-honoré và nhờ cha tôi quay lại cùng
với tôi để bảo người ta mang bánh đến ngay. Chúng tôi gặp ở gần nhà thờ
Legrandin đang đi theo hướng ngược lại, dẫn vẫn quý bà nọ ra xe. Ông lướt
qua sát chúng tôi, không ngừng nói chuyện với bà đi bên cạnh và từ khóe
con mắt xanh lơ khẽ ra hiệu với chúng tôi, một dấu hiệu như thể ở bên trong
mí mắt, và do không quan hệ đến cơ mặt nên người đàn bà đang trò chuyện
cùng ông có thể hoàn toàn không nhận thấy; nhưng, tìm cách lấy cường độ
của tình cảm bù đắp cho phạm vi hơi hẹp nơi ông giới hạn ý tứ, ở cái khóe
xanh lơ dành cho chúng tôi ông làm sáng lên lóng lánh toàn bộ sự khoái hoạt
của niềm ưu ái nó vượt quá sự vui vẻ, mấp mé sự ranh mãnh; ông khéo đưa
những vẻ tinh vi của nhã ý đến tận những nháy mắt đồng mưu, những lời úp
mở, những điều ám chỉ, những bí ẩn của sự a tòng; và cuối cùng thì hào
hứng nâng sự đảm bảo tình thân hữu đến tận những thế ước yêu thương, đến
tận lời tỏ tình, làm ngời sáng lên cho riêng chúng tôi, với một nỗi thẫn thờ
thầm kín mà bà chủ lâu đài không nhìn thấy được, một tròng mắt đắm đuối
trong một gương mặt băng giá.
Vừa đúng hôm trước ông đề nghị cha mẹ tôi cho tôi đến dùng bữa với
ông tối nay: “Hãy đến bầu bạn với người bạn già của cậu, ông đã bảo tôi.
Giống như bó hoa được một du khách gửi cho chúng ta từ một xứ sở nơi ta
sẽ không còn trở lại, cậu hãy cho tôi hít thở từ chốn xa xăm của tuổi thanh
niên nơi cậu những đóa hoa thuộc những mùa xuân mà tôi cũng từng trải
qua từ rất nhiều năm trước. Hãy đến cùng với bông ngọc trâm, bông nữ lang,
bông kim âu, hãy đến với bông thiên thảo tạo nên bó hoa từ ái trong muôn
hoa của Balzac
, với bông hoa của ngày Phục sinh, bông cúc trắng và bông
tuyết cầu trong vườn đang bắt đầu tỏa hương trên những lối đi nhà bà cô của
cậu khi những quả cầu tuyết cuối cùng của các trận mưa rào dịp lễ Phục sinh
