BÊN PHÍA NHÀ SWANN - Trang 209

đến lấy và mặc dù nỗ lực tôi vẫn không khám phá ra được. Vì cảm thấy cái
đó có ở trong chúng, nên tôi cứ ở lại đấy, im lìm bất động, để nhìn, để hít
thở, để cố đi cùng với tư duy mình sang bên kia hình ảnh hay mùi hương.
Và nếu phải đuổi kịp ông tôi, phải đi tiếp, thì tôi gắng thấy lại chúng, bằng
cách nhắm mắt lại; tôi cố hồi tưởng chính xác đường nét của mái nhà, sắc
thái của phiến đá là những thứ, tuy không hiểu được tại sao, song tôi thấy
dường như đầy ắp, sẵn sàng hé mở, sẵn sàng lộ ra cho tôi những gì mà
chúng chỉ là lớp nắp đậy. Dĩ nhiên không phải những ấn tượng kiểu ấy có
thể trả lại cho tôi niềm hy vọng đã mất là một ngày kia có thể thành nhà văn
và nhà thơ, bởi chúng luôn gắn với một đối tượng riêng biệt chẳng có giá trị
tinh thần và chẳng liên quan đến một chân lý trừu tượng nào hết. Nhưng ít ra
chúng cũng đem lại một lạc thú không suy tính, ảo tưởng về một cái gì như
sự sinh sôi phong phú và nhờ thế khiến tôi khuây buồn chán, khuây cảm
giác bất lực là những điều cảm thấy mỗi lần tìm kiếm một chủ đề triết lý cho
một công trình văn chương lớn. Nhưng nghĩa vụ thức nhận mà các ấn tượng
về hình thể, về mùi hương hay màu sắc áp đặt cho tôi thật gay go – phải cố
nhận biết điều ẩn giấu dưới những thứ đó – thành thử tôi nhanh chóng tìm
kiếm cho bản thân những sự thoái thác cho phép mình lẩn trốn nhưunxg nỗi
lực ấy và tránh cho mình nỗi mệt nhọc ấy. May thay cha mẹ tôi đang gọi, tôi
cảm thấy hiện giờ mình không có sự yên tĩnh cần thiết để theo đuổi một
cách hữu ích việc tìm tòi, và tốt hơn là đừng nghĩ đến chuyện đó nữa cho
đến khi về nhà, và đừng làm mình mệt mỏi trước mà chẳng có kết quả. Thế
là tôi không còn bận tâm về cái điều lạ lùng chưa biết nó tự bọc mình trong
một hình thể hay một mùi hương, rất yên lòng bởi tôi mang theo nó về nhà,
được bảo vệ bằng lớp hình ảnh che phủ, dưới những hình ảnh ấy tôi sẽ thấy
lại nó sống động, giống như nhữung con cá mà những hôm mọi người cho
phép tôi đi câu, tôi mang về trong giỏ, được đậy một lớp cỏ giữ cho chúng
vẫn tươi. Khi đã ở nhà tôi nghĩ sang chuyện khác và cứ thế trong tâm trí tôi
chồng chất (giống như trong phòng tôi chồng chất những bông hoa tôi đã hái
khi dạo chơi hoặc những đồ vật mọi người đã tặng tôi) một phiến đá trên đó
một ánh phản chiếu đang nô giỡn, một mái nhà, một tiếng chuông, một mùi
lá, nhiều hình ảnh khác nhau, dưới những hình ảnh này, thực tại được dự