không muốn dây vào những vụ việc như thế. Ái chà chà! Sẽ có trò vui cho
chúng ta xem nếu Swann đú với đám trẻ nhà Verdurin đấy.”
Và sau khi ông tôi từ chối, chính Odette đã đích thân đưa Swann đến
nhà Verdurin.
Tối hôm Swann đến ra mắt, thực khách nhà Verdurin gồm có: vợ chồng
bác sĩ Cottard, tay nghệ sĩ piano cùng bà cô, và tay họa sĩ dạo ấy đang được
họ sủng ái, sau có thêm một số “tín đồ” khác cũng đến nhập cuộc.
Bác sĩ Cottard không bao giờ biết chắc người đối thoại với mình nói
đùa hay nghiêm túc, nên đáp lại bằng giọng như thế nào. Cho nên, để phòng
mọi trường hợp, ông ta luôn sắp sẵn một nụ cười tùy nghi và tạm bợ để điểm
thêm vào mọi biểu cảm của diện mạo, hy vọng vẻ tinh ranh của nó sẽ tránh
cho ông khỏi bị chê là cù lần nếu như câu người ta vừa nói với ông quả là có
ý bỡn cợt. Nhưng, vì để ứng phó với giả thuyết ngược lại, ông không dám để
nụ cười ấy lộ ra rõ ràng trên mặt, ở đó lúc nào cũng phảng phất một vẻ phân
vân in rành câu hỏi mà ông ta không dám thốt ra lời: “Ông/bà nói thật đấy
chứ?” Về cách nên ứng xử thế nào cho phải ở ngoài phố, thậm chí trong
cuộc đời nói chung, ông ta cũng không tự tin gì hơn ở một salon, và người ta
thấy ông ta đối mặt với những người qua đường, với xe cộ, với các sự kiện
bằng một nụ cười ranh mãnh; nụ cười đó xí xóa trước mọi thất thố trong thái
độ của ông: trong trường hợp thái độ ấy là không thỏa đáng, nó chứng tỏ
rằng ông biết thế và nếu ông ứng xử như vậy, đó chỉ là đùa mà thôi.
Tuy nhiên, trên tất cả các điểm mà ông cảm thấy có thể đặt một câu hỏi
thẳng thắn, ông bác sĩ đều không từ nan, cố gắng thu hẹp diện ngờ vực và
hoàn thiện kiến thức của mình.
Chính như vậy mà, theo lời căn dặn của bà mẹ lo xa khi ông rời khỏi
cái tĩnh lẻ của mình, ông không bao giờ bỏ qua một thành ngữ hoặc một
danh từ riêng nào ông chưa biết mà không cố thu thập tài liệu về chúng.
Về các thành ngữ, ông luôn ra sức tìm hiểu, chừng bao cũng không
vừa, vì, đôi khi đồ rằng chúng chứa đựng một ý nghĩa cụ thể hơn hàm thực
sự của chúng, ông muốn biết đích xác ngụ ý của những thành ngữ mà ông
