thấy là một sự phát hiện mê ly kỳ thú: một nàng Odette hồ như chưa từng
biết.
Nhưng nàng thì hiểu khác: giống như nàng đã tưởng việc ông từ chối
gửi tiền cho nàng chỉ là một động tác giả, khi được báo rằng Swann đến để
hỏi nàng vể chuyện sơn lại xe hay về việc mua cổ phiếu, nàng cho đó chỉ là
viện cớ. Bởi lẽ nàng không tái tạo được những giai đoạn khác nhau của
những cơn khủng hoảng ông đã trải qua, và trong cách nàng nhận thức vể
chúng, nàng không hiểu cơ chế vận hành của chúng, chỉ tin vào những gì
nàng biết từ trước, vào cái kết cục cần thiết, nhất định sẽ xảy ra và bao giờ
cũng giống hệt nhau. Một nhận thức không đầy đủ – có lẽ sâu sắc, nhưng vì
thế mà càng không đầy đủ – nếu xét từ quan điểm của Swann, ông hẳn nghĩ
là Odette không hiểu mình, giống như một người nghiện moóc phin hay một
người lao phổi, đinh ninh rằng họ bị ngăn chặn, một người bởi một sự kiện
bên ngoài đúng lúc anh ta sắp sửa tự giải thoát khỏi thói quen thâm căn cố
đế của mình, người kia thì bởi một cơn se mình đột xuất đúng vào lúc, rốt
cuộc, anh ta sắp sửa khỏi bệnh, cảm thấy ông thầy thuốc không hiểu mình,
ông ta không coi những cái gọi là ngẫu nhiên ấy là quan trọng như họ nghĩ,
theo ông ta, đó chỉ đơn thuần là những cách đội lốt của tệ nạn và trạng thái
bệnh hoạn để các bệnh nhân của ông ta lại cảm nhận được chúng, trên thực
tế, chúng vẫn không ngừng đè nặng lên họ, vô phương cứu chữa, trong khi
họ tự ru mình bằng những giấc mơ cai nghiện thành công hay khỏi bệnh. Và
thật vậy, tình yêu của Swann đã tới mức độ mà trong lĩnh vực y tế, thầy
thuốc và, trong một số bệnh, nhà phẫu thuật táo bạo nhất, cũng phải phân
vân tự hỏi liệu triệt bỏ tật xấu cho người bệnh hay cất cơn cho anh ta có còn
hợp lý hoặc thậm chí khả thi nữa, hay không.
Rành là Swann không có ý thức trực tiếp về tầm rộng lớn của tình yêu
này. Khi ông tìm cách đo nó, đôi lúc nó dường như giảm thiểu, teo lại gần
như chẳng còn gì; chẳng hạn, một số hôm nào đó, cái cảm giác kém thích
thú, gần như không ưa, hồi ông chưa yêu Odette, đối với những nét biểu
cảm, nước da không tươi mát của nàng, trở lại trong ông, “Quả thật là có
những tiến bộ rõ rệt”, hôm sau, ông tự nhủ, “xét sự vật một cách chính xác
