thì hôm qua, mình hầu như chẳng khoái thú gì khi lên giường với nàng; thật
kỳ lạ, thậm chí mình còn thấy nàng xấu nữa kia.” Và dĩ nhiên, ông thành
thật, nhưng tình yêu của ông vượt qua bên kia những miền dục vọng thể xác.
Bản thân con người của Odette không chiếm nhiều chỗ trong đó nữa. Khi
mắt ông bắt gặp tấm ảnh của Odette trên bàn, hoặc khi nàng đến thăm ông,
Swann khó mà đồng nhất gương mặt bằng xương bằng thịt hay bằng giấy
bristol kia với cái nỗi xao xuyến đau đớn thường xuyên ám ảnh ông. Ông tự
nhủ, gần như ngạc nhiên: “Nàng đấy”, như thể bất thình lình, có người chìa
ra trước mắt ta một trong những chứng bệnh của ta được thể hiện ra ngoài
bằng hình ảnh cụ thể, mà ta thấy nó không giống với cái làm ta đau. “Nàng”,
ông cố tự hỏi xem đó là gì; bởi vì tình yêu và cái chết có một điểm giống
nhau hơn là những nét hao hao mơ hồ mà người ta thường nói đi nói lại, đó
là chúng khiến ta phải tìm hiểu sâu hơn, do sợ sự hiện thực của nó biến mất,
cái bí ẩn của cá tính. Và cái căn bệnh tình yêu của Swann đã nhân bội lên
đến nỗi nó quyện chặt với tất cả thói quen của Swann, với mọi hành động,
suy nghĩ, sức khỏe, giấc ngủ, đời sống của ông, thậm chí với cả những gì
ông mong muốn sau khi chết, giờ đây nó quyện làm một với ông đến nỗi
không thế rứt khỏi ông mà không phá hủy bản thân ông gần như hoàn toàn:
như người ta nói trong khoa phẫu thuật, tình yêu của ông không đưa lên bàn
mổ được.
Bởi tình yêu đó, Swann đã bị tách rời khỏi mọi quan tâm khác, đến nỗi
khi tình cờ trở lại xã hội thượng lưu, tự nhủ rằng những quan hệ cùa ông,
như một bộ khung sang trọng, mà thực ra nàng không biết đánh giá thật
chính xác, có thể trả lại cho bản thân ông một phần giá trị trong mắt Odette
(và quả vậy, điều đó có thể đúng nếu những quan hệ ấy không bị làm giảm
giá bởi chính mối tình đó, mà đối với Odette, nó hạ thấp tất cả những gì nó
chạm vào bởi cách nó hồ như tuyên bố những cái đó là kém giá trị), ở đó,
bên cạnh nỗi đau buồn phải rơi vào giữa những nơi, giữa những người nàng
không quen biết, ông cảm thấy niềm thích thú vô tư như khi đọc tiểu thuyết
hoặc xem một bức tranh thể hiện những trò tiêu khiển của một giai cấp ăn
không ngồi rồi, như khi ở nhà mình, ông thích thú quan sát sự vận hành của
đời sống tại gia của mình, tủ quần áo sang trọng của mình, việc đầu tư đúng
