tế nhị nhất. Bà tôi chỉ chê ông là nói năng hơi quá hay, hơi quá giống trong
sách, là lời lẽ ông không có được cái tự nhiên như cái tự nhiên có ở những
dải cà vạt mềm luôn phơ phất, ở tấm áo ngoài ngắn thẳng đứng gần như áo
ngoài học sinh của ông. Bà cũng ngạc nhiên vì ông hay nhiệt liệt thuyết lý
tràng giang đại hải chống lại giới quý tộc, cuộc sống giao tế, thói thời
thượng, “chắc chắn là tội lỗi mà đức thánh Paul nghĩ tới khi ngài nói về tội
lỗi bất khả xá miễn
“.
Tham vọng về giao tế chốn thượng lưu là điều bà tôi chẳng thể nào cảm
nhận và hầu như không sao hiểu nổi thành thử bà thấy đem bao nhiêu nhiệt
tình mà lên án nó thật là vô bổ. Hơn nữa bà cho là không được nhã lắm khi
ông Legrandin có chị gái lấy một nhà quý tộc người Normandie Hạ gần mạn
Balbec mà lại công kích giới quý tộc dữ dội đến thế, thậm chí trách cứ cách
mạng đã không xử chém tất cả bọn họ.
“Các bạn, xin chào! ông vừa nói vừa đi đến gặp chúng tôi. Các bạn
may mắn được ở đây lâu; ngày mai tôi lại phải về Paris, về cái cũi của mình
rồi.
Ồ! ông nói thêm với nụ cười thất vọng và mỉa mai một cách nhẹ nhàng,
hơi lơ đãng, nụ cười đặc biệt của riêng ông, tất nhiên là trong nhà tôi có đủ
mọi thứ vô dụng. Ở đó chỉ thiếu điều thiết yếu, một khoảnh trời rộng lớn
như ở đây. Hãy cố gắng để luôn giữ được một khoảnh trời bên trên cuộc
sống của mình, cậu bé ạ, ông quay về phía tôi nói thêm. Cậu có một tâm hồn
đẹp, với phẩm chất hiếm thấy, một bản chất nghệ sĩ, đừng để tâm hồn ấy
thiếu cái cần cho nó.”
Khi chúng tôi về đến nhà, và cô tôi sai người hỏi xem bà Goupil có đi
lễ muộn hay không, chúng tôi không thể cho bà biết tình hình. Ngược lại,
chúng tôi còn khiến bà thêm bối rối khi kể rằng một họa sĩ đang làm việc
trong nhà thờ, chép hình vẽ Gilbert Hiểm Ác
trên ô cửa kính ghép màu.
Françoise, được cử ngay đến hiệu thực phẩm hỏi tin, tiu nghỉu trở về, vì
Théodore vắng mặt, anh này do làm hai nghề: vừa là người hát kinh có tham
gia trông nom giáo đường, vừa là nhân viên bán hang thực phẩm, nên với
những mối quan hệ ở tất cả các giới, am tường được về mọi người mọi sự.
