Chúng tôi không định đưa thêm một phân tích xét lại cuộc cải tổ và giai
đoạn diễn ra trước đó. Đấy là công việc của các nhà sử học. Phương án
được lựa chọn đơn giản hơn nhiều. Xuất phát từ việc những phương thức
được áp dụng để chống lại Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa xô viết có
đặc điểm mới, đặc biệt là vào giai đoạn 1985-1991. Điều đó có nghĩa là cả
các phương pháp nghiên cứu cũng phải hiện đại hơn. Quan điểm hệ thống
và những phương thức khác đem áp dụng ở đây sẽ gây ra nhiều điều đặc
biệt phức tạp. Tuy nhiên, theo tôi, nhiều điều xảy ra có thể không được liệt
kê tỉ mỉ và chỉ được làm rõ khi sử dụng quan điểm hệ thống. Điều đáng tiếc
là với số lượng tài liệu sưu tầm được thì chưa thể sử dụng được quan điểm
hệ thống về những gì đã xảy ra với nước Nga trong những năm 1985-1991.
Có quá nhiều sự kiện trùng lặp. Mà như Goethe (1749-1832. Nhà văn Đức)
từng nói, dân tộc nào không mong muốn hiểu biết quá khứ của mình thì
dân tộc đó đáng phải trải nghiệm lại nhiều lần nữa.
Bất cứ ý định nào tìm hiểu điều đã xảy ra trong những năm 1985-1991
cũng hoàn toàn vô ích, nếu chỉ phân tích các sự kiện đã diễn ra trong khuôn
khổ thời gian kể trên, bởi cải tổ – đó là chu kỳ công khai của những quá
trình tiêu cực tiềm ẩn từ trước. Vì vậy, cần phải mở rộng phạm vị nghiên
cứu, xem xét từ chục năm trước. Cũng như cần phải hiểu rằng các quá trình
phá hoại, sau sự sụp đổ của hệ thống xã hội chủ nghĩa và Liên Xô, vẫn
không không dừng lại.
Chiến dịch “cải tổ” có nhiều bước và nhiều phương án. Song kế hoạch
lật đổ Chính quyền Xô Viết ở Liên Xô và làm tan rã Liên bang Xô Viết một
cách chi tiết, thống nhất như thế thậm chí không hề có lấy một nét đại thể.
Cũng đã có những dự thảo, có bổ sung, có mục tiêu rõ ràng, các phương
thức sử dụng được thảo luận kỹ lưỡng và được chuẩn y. Tùy theo kết quả
thu được ban đầu mà kế hoạch và phương thức hành động lại được điều
chỉnh để mong đợi kết quả mới. Vậy mà Mỹ và các “nhân viên hành động”
đã thu được những kết quả vĩ đại. Còn chiến dịch “cải tổ” lại tỏ ra rất mù
mờ. “Phải nói là tôi rất khâm phục cách thức phương Tây đã tiến hành toàn
bộ “chiến tranh lạnh”. – Nhà phân tích A. A. Zinoviev viết, – Họ đã tiến
