khấu. Đạo diễn V. Meierkhold viết thư (ngày 19 tháng 3 năm 1928)
cho N. Erdman đề nghị kịch bản
, và trong thư đó có thông báo
thành phần của Hội đồng chỉ đạo nghệ thuật của nhà hát MXAT,
gồm những người thành thạo nghệ thuật sân khấu. Tôi kinh ngạc
thấy trong đó có … Ia. Agranov. Quy mô mới rộng làm sao! Vừa chơi
với “thủ lĩnh” của Hội nhà văn vô sản (RAPP), vừa là ủy viên Hội
đồng chỉ đạo nghệ thuật của nhà hát cánh tả!
… Sau khi Bộ trưởng Dân ủy Nội vụ đầy quyền uy Iagoda bị xử
lý, Agranov cũng nhanh chóng mất chức. Tháng 5 năm 1937, đang là
Thứ trưởng Bộ Dân ủy Nội vụ, Agranov bị điều đi Saratov làm Giám
đốc Sở Nội vụ thành phố. Ở nơi mới, Agranov cũng tỏ ra năng nổ.
Chỉ trong vòng chưa đầy hai tháng, Agranov đã phát hiện “không ít
kẻ thù của nhân dân trong số các cán bộ Đảng, chính quyền và các
công dân Xô viết khác”.
Agranov đích thân ký lệnh cử một tên
phá hoại họ Loos trà trộn vào phòng giam. Và Loss đã ra sức xúi bẩy
các “kẻ thù của nhân dân” tự buộc tội mình và buộc tội lẫn nhau.
Nhưng Agranov cũng như các đồng nghiệp không đứng vững nổi
bên bờ vực thẳm. Ngày 16 tháng 7 năm 1937, Agranov lên Moskva.
Bốn hôm sau thì hắn bị bắt cùng vợ là Valentina tại căn hộ của
mình, nhà số 9, phố Markhlevskii, nơi nửa năm trước đó, láng
giềng của Agranov là Iagoda đã bị bắt. Từ trong nhà tù Lubianka,
Agranov viết thư gửi lên Ban chấp hành Trung ương Đảng, trong đó
hắn ăn năn về các “sai lầm đáng tiếc” của mình. Hắn hiểu
những việc gì là “sai lầm đáng tiếc”, tôi không rõ. Hắn không nhận
được hồi âm từ Ban chấp hành Trung ương Đảng. Ngày 11 tháng 8
năm 1938, một năm sau ngày bị bắt, Tòa án Tối cao Liên Xô đã
kết án Agranov vào “hình phạt cao nhất kèm theo tịch thu tài sản”.
