Bây giờ, về “người bôn-sê-vich lão thành”. Qua tiểu sử chính thức
đăng trên báo “ Pravda ”, tôi được biết: “Đồng chí Ia. Agranov tham
gia phong trào cách mạng từ năm 1912. Sinh hoạt ở các tổ nhóm cách
mạng, đọc tài liệu bí mật…”
Trong hồ sơ của cảnh sát, hoạt động đó của Ia. Agranov được
phản ánh hơi khác... Nhưng trước tiên tôi xin đề cập vài chi tiết từ
tài liệu do xã trưởng xã Chechersk lập ra: Bà Khai-Ita Agranova có
nhiều con. Những đứa lớn sau khi cha chết bỏ đi xa; những đứa nhỏ
ở
nhà bán bánh với mẹ. Ia. Agranov học hết lớp 4, thì Iankel (tức
Iakov) cũng bỏ quê lên thành phố. Tại thành phố Gomel, Ia.
Agranov làm nhân viên văn phòng lâm nghiệp. Sau đó chơi thân với
Shlema Gelfer và Iosif Tubman, do chịu ảnh hưởng của hai người đó
mà gia nhập Đảng cách mạng xã hội chủ nghĩa …
Bây giờ nói về “quá khứ bôn-sê-vich” của Ia. Agranov. Hồ sơ
cảnh sát ghi: “Ngày 18 tháng 4 năm 1915, ở thành phố Gomel có
cuộc họp đại diện các chính đảng, đông tới 50 tên. Phát biểu tại cuộc
họp đó có tiểu thị dân Iankel Shmelev-Shmaev Agranov quê ở
Chechersk, huyện Rogachev, mang bí danh trong Đảng cách mạng xã
hội chủ nghĩa là “Mikhail”, và Shlema Berkov Gelfer”.
Trong số người bị bắt tại cuộc họp, có Ia. Agranov. Hỏi cung.
Khám xét. Lập biên bản. Ngoài thẻ căn cước, sổ tay và vài lá thư riêng
tư, còn phát hiện ở nhà kẻ bị bắt một số tài liệu tuy không chính
thức, nhưng cũng không có gì nguy hại.
Sau khi điều tra, cảnh sát ngày 5 tháng 6 năm 1915 báo cáo lên
Bộ Nội vụ, rằng “theo điều 17 và điều 19 của luật tình trạng chiến
tranh”, Ia. Agranov bị đầy đi tỉnh Enisei.
