“Tinh thần trong sáng của nhân dân đã bị mù quáng theo lối
phản bội. Những gì thiêng liêng của nhân dân bị chà đạp, tài sản của
nhân dân bị cướp đoạt. Tất cả những ai còn tỉnh táo và còn lương
tâm con người, đều đang kinh hoàng trước các tai họa và nỗi đau
khổ kinh khủng mà nhân dân phải gánh chịu…
“Thay vì tự do, nhà nước này lại đem tới một thứ chuyên chế và
nô lệ chưa từng thấy dưới cái gọi là 'chủ nghĩa tư bản nhà nước'. Thay
vì pháp luật, lại là 'Trê-ca' và các tòa án binh cách mạng man rợ tùy
tiện; thay vì xây dựng kinh tế và văn hóa, lại là sự phá hoại đời sống
văn hóa và kinh tế của đất nước; thay vì lẽ công bằng và chính
nghĩa, lại là thói đút lót, mua chuộc, vu khống, ăn cắp ngân khố
chưa từng thấy; thay vì bảo hộ lao động, lại là thứ lao động nô lệ,
không được hưởng quyền, y như ở các quốc gia chuyên chế cách
đây mấy ngàn năm…”
Những lời tiên tri kỳ lạ làm sao! Và ta hiểu tại sao Agranov lại kẹp
vào hồ sơ hình sự bản sao đề cương đó. Tác giả đề cương Ganin bị
xử bắn trong nhà tù Lubianka ngày 30 tháng 3 năm 1925…
Tội ác của Agranov còn nhiều, tôi tin rằng rồi chúng ta sẽ được
biết hết.
Sau tất cả những cái đó, ta thấy câu hỏi của V. A. Katanian quá
ngây thơ: “Chúng ta biết gì về Agranov? Một người bôn-sê-vich…”
Tôi cho rằng một vài chi tiết có thể không biết. Chứ còn các
“thành tích” như thế mà bảo không biết thì khó tin!
Cuối cùng là Volovich.
Volovich cũng được V. A. Katanian xếp vào số “người quen
thân” của Maiakovski. Ở các chương trước, tôi đã nhắc đến
