đánh giá về người xưa, chỉ có điều, vì trong mộ là cha mình nên có phần sợ
hãi.
Bên cạnh lăng mộ có rất nhiều bản in dập trên bia đá, có thơ có tranh, có
những tác phẩm của Từ Quang Khải, cũng có những tác phẩm là hậu thế
bày tỏ sự ngưỡng mộ và kính trọng với ông.
Thế nhưng ánh mắt Từ Nam Phương nhanh chóng bị thu hút bởi một cây
thánh giá cao chừng hơn hai mét. Cây thánh giá này nhìn qua đã biết được
làm khá nhiều năm, đầu nhọn đã bị gió mưa bào mòn, có phần không hợp
với tấm ghế đá mới được tu sửa bên cạnh.
Từ Nam Phương đi lên phía trước, nửa dưới cây thánh giá có khắc một
đoạn chữ, nói cây thánh giá này có từ năm Quang Tự thứ Hai mươi chín,
sau đó vì bia mộ đã bị hỏng hóc khá nhiều, vào dịp kỷ niệm ba trăm năm
Từ Quang Khải gia nhập Thiên Chúa giáo, giáo hội Thiên Chúa Giang
Nam đã trùng tu lại khu mộ và cây thánh giá. Bên cạnh tấm bia đó còn có
một bia đá nhỏ hơn khắc chữ La-tinh, Từ Nam Phương đoán được cái này
có thể là tiếng Anh để phục vụ du khách, nội dung hẳn là tương đồng.
Tuy nhiên, khi cô đảo mắt qua, chợt phát hiện sự khác nhau. Màu sắc
tấm bia đá rất mờ nhạt, mức độ hao mòn của văn bia lại càng nghiêm trọng,
càng kỳ lạ nữa là, nội dung tấm bia khắc chữ La-tinh hoàn toàn không
giống tấm bia khắc bằng tiếng Trung. Hai tấm bia đá vốn dĩ không cùng
thời kỳ.
Từ Nam Phương tò mò xem xét tỉ mỉ tấm bia đá khắc chữ La-tinh, chữ
rất nhỏ, hình như là một bản tóm lược tiểu sử cuộc đời Từ Quang Khải và
tầm ảnh hưởng của ông lúc đó. Đoạn sau trình bày nguyên nhân ông gia
nhập đạo Thiên Chúa, thậm chí còn nói chính vì ông theo đạo Thiên Chúa
mà khởi tử hồi sinh.
