Như mô tả trong Hình 1.1, suy nghĩ, sinh lý và phản ứng của bạn với vấn đề
tạo thành một vòng luẩn quẩn mà tôi gọi là Chu kì sống sót khi đối mặt với
căng thẳng.
Các yếu tố gây căng thẳng tạo nên Chu kì sống sót là vô hạn: Khi thứ tự ưu
tiên thay đổi; Khi ai đó cạnh tranh với bạn; Khi thu nhập của bạn thấp hơn
dự kiến; Khi bạn không nhận được phản hồi sau bài thuyết trình và bạn tự
hỏi liệu không có tin tức gì có phải là tin tốt không. Điều này chắc chắn
đang xảy khi hòm email của bạn vọt lên con số không tưởng. Như Ned
Hallowell mô tả nó trong bài viết sâu sắc của ông “Chu kì quá tải”: “Người
bị ảnh hưởng không trải qua một cuộc khủng hoảng duy nhất mà nhỏ giọt
trong những tình huống nho nhỏ, không bao giờ dứt được coi là cuộc khủng
hoảng nhỏ. Họ cảm thấy bị mắc kẹt và muốn đạt được những kì vọng của
chính mình và của người khác. Bạn đành chấp nhận hoàn cảnh, không hề
than phiền về khối lượng công việc ngày càng tăng hoặc kết quả mong đợi
mãi chưa thấy. Thái độ của bạn thể hiện rằng “Tôi sẽ cố gắng hơn nữa”. Bạn
liên tục cảm thấy hoảng loạn và tội lỗi ở mức độ thấp. Phải đối mặt với một
núi công việc, bạn làm việc ngày càng vội vã, cụt ngủn, cưỡng bách và
không tập trung, trong khi giả vờ rằng mọi thứ vẫn đang rất ổn thỏa... Bạn
đã quen với trạng thái điên cuồng này đến mức bạn có thể không nhận ra
rằng cơ chế đối phó của bạn không hiệu quả”. Nếu trong một thời gian gần
đây, có quá nhiều yêu cầu dồn dập đến với bạn tới mức bạn tự nói với chính
mình: “Dừng xe lại đi, tôi muốn xuống”. Bây giờ bạn đã biết lý do tại sao.
Liệu chu kì này có nhắc bạn nhớ về cách bạn phản ứng với các tình huống
căng thẳng như thế nào không? Đánh giá từ những lần tôi trình bày khái
niệm chu kỳ sống sót cho các doanh nhân và nhận phản hồi từ họ: “Cứ như
là bạn đi guốc trong bụng tôi vậy”, chắc chắn đó là kiểu mẫu đặc trưng cho
nhiều người mà bạn đang sống và làm việc cùng.
Chúng ta hãy quay trở lại kịch bản 4 giờ chiều với sếp. Lần này bạn sẽ thấy
khả năng bản thân tạo ra thành công khi đối mặt với căng thẳng. Chú ý rằng
trong kịch bản này, bạn ít bị lãng phí thời gian hơn. Tình cảm hầu như