BIÊN HÙNG LIỆT SỬ - Trang 165

ổn: “Tin cái anh mật thám này, thì bằng tin bối Ba Cụm” ( “Bối Ba Cụm”,
danh từ miền Nam để chỉ các tay trộm lành nghề ở Ba Cụm, Tân An,
chuyên đánh cắp các ghe thương hồ, chuyên chở hàng hóa- Lời ghi thêm
của người viết bài).
Sau ngày Nhật đảo chánh Pháp ngày 9 tháng 3 năm 1945, các đảng phái ở
miền Nam đã phục hồi hoạt động ráo riết. Ngay cả trước đó, không khí
chính trị miền Nam đã bắt đầu sôi sục vì có các phong trào thanh niên thể
thao của chánh quyền thực dân Vichy, Pháp. Lợi dụng thời cơ này, các đoàn
thể thanh niên đã kết đoàn theo lời kêu gọi của các sinh viên miền Nam
“xếp bút nghiên” từ Hà Nội trở về Nam vì tình thế chiến tranh.
Trần Văn Giàu đã tìm cơ hội để tổ chức huấn luyện chính trị, lôi kéo giới
thanh niên trí thức phần đông thuộc đảng Tân Dân Chủ do sinh viên Đặng
Đức Hiền thành lập ở Hà Nội. Cơ sở lớp huấn luyện này được đặt ở nhà và
văn phòng của kiến trúc sư Huỳnh Tấn Phát ở 78-80 đường Mayer ( Hiền
Vương) ở Đakao. Huỳnh Văn Tiểng, Lưu Hữu Phước, Mai Văn Bộ, Trương
Công Cán ...đều có tham dự các lớp này và sau đã được kết nạp vào đảng
Cộng sản của Giàu. Đây là lần đầu tiên Giàu mở lớp huấn luyện cho dân trí
thức. Ngoài ra, Giàu cũng còn phụ trách một lớp huấn luyện cho Tạ Bá
Tòng, một sinh viên gốc Triều Châu, ở Sóc Trăng. Ở Hà Nội, Tòng có sinh
hoạt về Thanh niên Cứu Quốc của Lê Quang Đạo nên được Đạo giao phó
về tổ chức trong Nam, nhưng được Trần Văn Giàu khuyên là nên tổ chức
Tân Dân Chủ đoàn trước. Do đó Giàu đã dạy riêng một lớp chánh trị hơn
trên 50 đoàn viên Dân chủ cho Tạ Bá Tòng, ở nhà riêng của dược sĩ Trần
Kim Quang ở Thị Nghè. Tạ Bá Tòng sau đó đã rất đắc lực trong việc tổ
chức Thanh Niên Tiền Phong miền Hậu Giang.
Trước đó Giàu có tiếng thường phụ trách huấn luyện chính trị cho các tù
nhân bị thực dân bắt và Giàu được gán cho biệt danh là “giáo sư đỏ” trong
tù. Việc ấy chứng tỏ là trong thời thực dân, chế độ nhà tù tuy ác nghiệt,
khiến bao nhiêu người bị bắt đã phải chết trong tù, nhưng tù nhân vẫn còn
có được cơ hội liên lạc, sinh sống với nhau, so sánh với chế độ biệt giam,
gông cùm, vô cùng tàn bạo của các “trại học tập” Cộng sản sau ngày 30-4-
1975!