BIÊN HÙNG LIỆT SỬ - Trang 217

Sự lo lắng theo dõi việc học hành của ngoại đã giúp Triệu thi đậu trong kỳ
thi tuyển vào Trung học Pétrus Ký. Vì đỗ được hạng cao nên Triệu có được
học bổng ở nội trú. Sau khi thi đậu được bằng Thành chung, nhiều người
trong họ hàng khuyên Triệu nên đi kiếm việc làm để nuôi nấng lại ông bà
nhưng ngoại nhất định không chấp thuận, khuyên hãy tiếp tục vì có đà học
đang tiến. Ông bà chấp nhận vẫn có thể sống với huê lợi ít ỏi của vườn
bưởi! Khi Triệu thi đỗ được bằng Tú tài, vì có cơ hội tiếp tục lên Đại học
nếu chịu theo học nghành quân y hiện dịch nên Triệu đã được ngoại khuyến
khích đầu quân vào Hải Quân.
Đây là một cơ hội hi hữu để được xuất ngoại sang Pháp du học. Ông bà
ngoại lúc ấy đã già, không thể qua Sài Gòn đưa cháu nhưng đã tổ chức một
bữa cháo vịt là món cháu thường ưa thích để tiễn cháu ra đi!
Ba năm sau thời gian đang du học, Triệu được tin ông ngoại trở bịnh nặng.
Sức ông càng ngày càng yếu vì đã phải mang nhiều bịnh khi băng rừng, lội
suối lo việc đo đạt khi hành nghề họa đồ. Triệu được em cho hay là ngày
ông ngoại Triệu mất, ông vẫn nhắc đi nhắc lại là ông vẫn chưa chết đâu, vì
ông còn chờ cháu ông du học trở về! Một tuần sau đám tang, bà ngoại vốn
có bịnh yếu tim có lẽ vì buồn não nên đã vĩnh viễn ra đi trong khi nằm nghỉ
trên võng!
Triệu được tin buồn trong thời gian hè, đang đi thực tập học môn học bắt
buộc của Hải Quân về thuyền buồm ở Trung tâm Huấn luyện ở Socoa,
trong vịnh Gascogne miền Tây-Nam nước Pháp. Thấy Triệu bỏ ăn trong
nhiều ngày mặc dầu trong phiên học phải có sức đương dầu với sóng, gió
biển, Nguyễn Sanh Nghĩa, một anh bạn người miền Trung rất am tường
Phật Pháp đã an ủi Triệu bằng cách nhắc lại những lời Phật dạy về lẽ Vô
thường. Anh đã đem các tư tưởng Phật giáo dạy lại Triệu về Sinh, Lão,
Bịnh, Tử , về thuyết Luân Hồi, Nhân Quả, Tứ Diệu Đế v. v...
Vào thời ấy ở miền Nam nước Pháp không có chùa Phật. Chỉ ở Paris và ở
Marseille mới có chùa mà thôi. Anh Nghĩa nhắc lại Triệu về các lễ Cầu
Siêu mà Triệu đã có cơ hội tham dự lúc còn ở bên nhà. Anh đã theo lời
hướng dẫn trong quyển Kinh Nhật Tụng nhỏ anh vẫn thường đem theo bên
mình để cùng giúp Triệu làm một lễ Cầu Siêu đơn giản.