Thái Thuỵ Vy
Biên Hùng Liệt Sử
Núi
Hữu ngạn sông Đồng Nai thì có núi Châu Thới (80m), trên đỉnh có chùa
Phật là một thắng cảnh; Gò Ông Sảnh (8m) ở Bữu Hòa, có đền thờ Nguyễn
Tri Phương ngó qua Hiệp Hòa có đền thờ Lễ thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh,
có hầm đá; Núi Vải Lượng ở Long Bình; Núi Ông Viễn ở ấp chợ Hàm
Luông. Cũng như ở thượng nguồn có đền thờ đức Trịnh Hoài Đức và dũng
tướng Trần Thượng Xuyên. Khúc sông Đồng Nai gần trước đền thờ
Nguyễn Tri Phương, hồi xưa, để cản trở tàu bè Pháp ông có đổ các "Cản"
bằng đá mà dân địa phương gọi là "ông Nghê".
Bên tả ngạn (rive gauche) thì có Núi đất (20m) có hầm đá; núi Long Ẩn
(40m) ở Bửu Long, Tân thành; núi Bình Điện (Bửu Long), có ngôi Bửu
Phong cổ tự, là một danh thắng hằng năm rất nhiều du khách, đặc biệt mái
chùa xung quanh được ghép bằng miểng sành xanh trắng hình Long, Lân,
Qui, Phụng rất nghệ thuật, là nơi hẹn hò trai gái, nhìn xuống phi trường
Biên Hoà; Núi Đất (sau Câu Lạc Bộ Hồ Tắm Biên Hoà); núi Uất Kim
(Đồng Nghệ); Ký Sơn (núi Hòa Phát).
Mạn Bắc có núi Dốc Lớn (36m), núi Dốc Cầy (Bà Én, 15m) có cây dâu;
núi Bà Cẩm (Lạc an, 80m), trước có chùa Phật, sau Pháp phá làm tháp
canh; dốc Kỳ Lân (20m, Mỹ Lộc) có đá đỏ; núi Lồ ồ (50m, Thường Lang)
có đá đen, có chùa Phật, nhiều cây ăn trái, có nước mát quanh năm; núi
Đào Cương Đào Lư có Lò Gốm; núi Chánh Hưng có lá buông để chằm
nón, quạt và đan buồm; núi Yên Cẩm; Văn Sơn; núi Thần Qui (hay Ba Ba)
là chỗ phát nguyên sông Phước Long; Na Sơn có nhiều tre lồ ồ; Mông Sơn
có mây Thiết Đằng; Thố Sơn; núi Mô Khoa (huyền thoại là có sơn thần);
núi Tà Mô Liên có tà thần của thổ dân; núi Trà Cụ; núi Tiên Cước trên đỉnh
có dấu chơn tiên; núi Châu Săn có tre lồ ồ; núi Bùng Binh (Thiện Tân, Bào
Hang); núi Chà (15m, Tân Định, Thiện Quang); núi Ông Tạ (10m); núi Bà
Hiên (15m, sông Mây); núi Giáp (20m, Gò Mọi, Thiện Tân) là doanh trại
của một nhóm kháng chiến chống Pháp đầu Thế kỷ 20; núi Gang Toi (Đại
