BIẾT NGƯỜI - Trang 27

tích gây ra có thể giúp chúng ta biết rõ về những bẩm chất của trí tuệ, vì những
chứng bệnh này có ảnh hưởng đến những bẩm chất thuộc trí tuệ, và những con
bệnh ấy đều là những người điên thật sự. Nhưng người ta vướng phải một lối bí.
Những thương tích đã gây nên những chứng bệnh ấy cũng đã làm hư hỏng cả
guồng máy trí tuệ. Bộ não của những con bệnh ấy không giống những người
khác, vì thế cũng không rút tỉa được một vài nhận xét hay ho nào về những bộ
não lành mạnh.

Nguồn gốc của sự sống:
Phải khảo xét ở một nguồn gốc khác: ở nguồn của sự sống, nó đã giúp chúng ta
kiểm điểm những bẩm chất thuộc hoạt động và cảm tính vì lẽ đương nhiên,
những bẩm chất này cũng xuất hiện cùng một nguồn gốc ấy.
Không có cách nào khác để định nghĩa sự sống hơn là dựa theo những biểu hiện
của nó. Đặc tính cốt yếu của sự sống là sự liên tục. Mỗi sinh vật đều do một sinh
vật khác sinh ra. Mỗi tế bào đều bắt nguồn gốc ở một tế bào khác. Nhưng ai đã
sáng tạo ra tế bào đầu tiên?
Vấn đề này đã gây ra bao nhiêu cuộc bàn cãi sôi nổi cho đến nay vẫn chưa chấm
dứt.
Những người tin theo thuyết “quyết định”, thuyết “duy vật” cho rằng sự sống là
sự hợp thành toàn bộ những hiện tượng thuộc lý hóa học mà về cách truyền
chủng, chúng ta chưa hiểu được, không phải vì không hiểu nổi bản thể của
những hiện tượng ấy mà vì tính cách vô cùng phức tạp của chúng.
Những người thuộc phái “vạn vật sáng tạo” thì tin rằng phải có một đấng tối cao
dựng nên vạn vật. Mỗi phái đều có một số người bênh vực cuồng nhiệt. Chúng
ta không dự vào cuộc bàn cãi ấy, nó vượt qua khỏi phạm vi sách này. Chúng ta
chỉ biết rằng cho đến ngày nay chúng ta chưa hề biết gì cả về nguồn gốc sự
sống. Nếu chúng ta rõ được, chúng ta đã làm những bậc thần thánh, nhưng
chúng ta chỉ là người, nghĩa là chưa có gì đáng kể.
Song nếu chúng ta chưa biết gì về nguồn gốc của sự sống, ít ra chúng ta cũng
biết được những điều kiện căn bản của sự sống. Mỗi sinh vật sống đều biểu thị
bởi bốn hiện tượng riêng biệt.

Những hiện tượng của sự sống: