Vành trăng khuyết trên trán Bao Công có hàm nghĩa như thế nào?
Bao Công cũng gọi là Bao Chửng, là một vị đại thần triều Bắc Tống, đã từng được bổ nhiệm làm tri
phủ Khai Phong. Những khi thẩm tra xét xử án kiện, ỏ ra liêm khiết chính trực, cứ theo đúng phép
công mà thi hành pháp luật, dám giải quyết các nỗi oan ức của dân chúng, vì thế được người ta gọi là
Bao Thanh Thiên. Cho đến nay chúng ta vẫn còn được theo dõi trên sân khấu tuồng những câu chuyện
lịch sử có liên quan đến cách Bao Công tra án.
Trên sân khấu tuồng, Bao Công có bộ mặt to đen sì, giữa hai vai có một cái bướu to và trên trán lại có
hình một vầng trăng khuyết. Thật ra Bao Công trong đời sống không có cái dáng vẻ như thế, đó là do
người ta đã dùng thủ pháp khoa trương nghệ thuật để sáng tạo, mục đích là nhằm làm nổi bật tính cách
của nhân vật Bao Công. Trong cuộc đời của ông ta, Bao Công thi hành pháp luật một cách nghiêm túc
cẩn mật, cả đến những thân thích của hoàng đế, Bao Công cũng dám xử áp dụng pháp luật thẳng thừng
và đưa chúng vào tội chết.
Các tác giả tuồng đã hình đung Bao Công thành nhân vật có bộ mặt đen sì, để nói lên rằng trong khi xử
án, bao giờ Bao Công cũng mặt sắt vô tư, theo đúng phép công mà thi hành pháp luật. Chỗ lồi lên giữa
hai vai là để khắc họa cái tính thù ghét điều ác, yêu dân như con, lo lắng cho số phận của dân chúng.
Còn vầng trăng khuyết trên trán Bao Công ngầm nói lên rằng, ông thẩm tra xử án không phân ngày
đêm, tượng trưng cho câu : “Nhật lí dương, dạ đoán âm" (ngày xử lí phần dương, đêm xét đoán phần
âm). Nhưng cũng có người nói rằng hình vầng trăng khuyết trên trán Bao Công là để nói lên cái tình
cảm của dân chúng bị gặp khổ nạn ngưỡng vọng tôn thờ Bao Công cũng như mặt trăng mặt trời.
Dù là cách giải thích thế nào. nhưng vầng trăng khuyết này cũng đều phản ảnh lòng yêu kính vô hạn của
người đời sau đối với Bao Công.
TRƯƠNG LƯƠNG NHẤT
